Toshkent davlat agrar universiteti termiz filiali fitopatologiya fanidan

quruq chirishini
Fusarium solani
zamburug’‘i keltirib chiqaradi. Bu kasallik 
tuganaklarni saqlash davrida ko’zatiladi. Kasallik hosil yig‘ilgandan keyin 2-3 muddatda seziladi. 
Tuganaklarni ustki qismida ezilgan qo‘ng‘ir rangli dog’‘lar hosil bo‘ladi. Etli qismi esa qurib, 
po‘stlog‘i bujmayib, ustki qismida ochiq rangdagi Yostiqchalar yoki g‘uborlar hosil bo‘ladi. 
Bunday tuganaklarni kesib ko‘rilganda chirishi chuqur joylashganligini va uvalanib ketishini 
ko‘rish mumkin. Bu kasallik namlik kamayib ketishi sababli ham ko‘payib ketadi.Infeksiya 
manbayi tuproq zarrachalari, omborxonadagi zamburug’‘ qoldiqlari hisoblanadi. 
Preparat: 
Fusarium solani
zamburug’‘ini konidiyalarini mikroskopda ko‘rish. 
b) Tuganaklarni 
xo‘l 
bakterial chirishini 
- Bacterium sepedonicum
bakteriyasi keltirib 
chiqaradi. Tuganaklarni saqlash davrida namlik ko‘payib ketishi sababli xo‘l Chirish yo’zaga 
keladi. Zararlangan tuganaklar yumshab, suvli va shilimshiqsimon, yoqimsiz hidli massa hosil 
qiladi. 
Preparat: Zararlangan tuganaklardan preparat tayyorlab, mikroskopda ko‘rish. 
 
Oddiy parsha
-
Actinomyces scabies.
 
Oddiy parsha
kasalligini-
Actinomyces scabies
qo‘zg‘atadi. Zararlangan tuganaklarning ustki 
qismida noaniq shakldagi, botiq yaralar hosil bo‘ladi. Bu yaralar keyinchalik tutashib qobiq hosil 
bo‘ladi. 
Virus kasalliklari.
Barglarning bujmayishi - 
Solanum virus
. Bu kasallik bilan kartoshkaning 
barglari zararlanadi. Zararlangan barglar noziklashib, terisimon bo‘lib, chetlari tepaga qarab 
bujmayib qoladi. Barg floemasi va poyalarida, hamda tuganaklarda xarakterli nekrozlar hosil 
bo‘ladi. Bu kasallik ko‘chatlar va so‘ruvchi hashoratlar orqali tarqaladi. 
Mozaika
-
Virus Y
. Kartoshkaning avval pastki, keyin Yuqori barglarning tomirlari atrofida turli 
rangdagi dog’‘lar paydo bo‘ladi. Vaqt o‘tishi bilan barglar ingichkalashadi, qorayib quriydi va 
to‘qilib ketadi. Hashoratlar orqali tarqaladi. Kartoshka tuganaklarida qishlaydi.