Toshkent davlat agrar universiteti termiz filiali fitopatologiya fanidan

G‘UBORLARNI HOSIL BO‘LISH 
O‘simlik kasalliklarining bu ko‘rinishi faqat zamburug’‘lar uchun xos. g’uborlar 
zamburug’‘ning mitseliy va sporali to‘plamidan iborat bo‘lib, zararlangan o‘simlik a’zolari sirtida 
hosil bo‘ladi. Ularning rangi turli tuman bo‘lishi mumkin.
 
SHISHLARNI HOSIL BO‘LISHI 
SHishlar kasallikni qo‘zg‘atuvchilari ta’sirida o‘simlikning hujayralari sonining ortishi 
(giperplaziya) yoki ular hajmini kattalashishi (gipertrofiya) natijasida yo’zaga keladi. Ayrim 
hollarda bu ikki jarayon bir yo‘la kechadi. O‘simlikning turli a’zolarida poya, ildiz va barglarida 
shishlarni ko’zatish mumkin.
 
O‘SIMLIK A’ZOLARINI O‘ZGARISHI 
Zararlangan o‘simlik a’zolarining shakli kasallik ta’sirida o‘zgarishi mumkin. Ularning 
shaklini o‘zgarishiga o‘simlik a’zolariga oziqa moddalarning etib kelmasligi yoki to‘qima 
hujayralarining bir tekis rivojlanmasligi sababchi bo‘ladi. 
YOSTIQCHALARNING HOSIL BO‘LISHI 

---

Kasallikning bu ko‘rinishi faqat zamburug’‘lar uchun xos. O‘simlikning zararlangan a’zosi 
sirtida zamburug’‘ning sporasi to‘plamidan iborat Yostiqchalar hosil bo‘ladi. Zamburug’‘ avval 
epidermis ostida rivojlanadi va sporalari etilgandan so‘ng, o‘simlik sirtida Yostiqchalar yo’zaga 
keladi. 
CHIRISH 
Chirish o‘simlik a’zolarining turli qismida ko’zatiladi, lekin ko‘pincha ular sersuv va ozuqa 
moddaga boy bo‘lgan joylarida uchraydi. Mikroorganizmlar ajratgan fermentlar ta’sirida oldin 
xujayra oraliq moddalar, so‘ngra hujayra devori emiriladi, bO’ning natijasida yumshox, quruq yoki 
qattiq to‘plam yo’zaga keladi. 
DOG’‘LARNI HOSIL BO‘LISHI 
O‘simlikning zararlangan a’zolari sirtida to‘qimalarning nobud bo‘lishi tufayli turli shakldagi 
va rangdagi dog’‘lar yo’zaga keladi. O‘simlik to‘qimasi ikki xil sababga ko‘ra nobud bo‘ladi. 
Birinchi - qo‘zg‘atuvchilar ta’sirida, ikkinchisi – o‘simlik o‘zini-o‘zi himoya qilishi natijasida. Bu 
holatda patogenni organizmda tarqalishini cheklash uchun qo‘zg‘atuvchi kelib tushgan joyda 
o‘simlik to‘qimasining hujayralari qurib qoladi.