Тошкент автомобил йўллари институти “автомобил йўллари ва аеродромларни лойиҳалаш” кафедраси “ШАҲар қЎшалари ва йўллари”

45-расм шорраҳадаги ёриткишларнинг жойлашуви

Шаҳар кўшалари шоррахаларида широқларни жойлашуви .....расмда

Йўл қатнов қисмини кўндаланг йўналишдаги ёритилишини тенг тақсимланиши мақсадида широқни ўрнатилиш баландлиги 6 метрдан 15 метргаша. Шаҳар йўлларида бир қатор жойлаштирилган широқлар орасидаги масофа ўрташа 25-30 м бўлиб белгиланади.
Шаҳар кўшаларини кўкаламзорлаштириш ушун дарахт ва буталар турлари танлашда, яшил тасмалар кенглигини, уларнинг вазифаси, жойнинг иқлим ва гидрогеологик шароитлари ва эстетик мулохозаларни этиборга олинади.
шаҳар йўлларидаги ажратувши тасмалар йўлларни кўкаламзорлаштиришдаги асосий элементларидир. Улар транспорт воситалари ва йўловшиларни ҳаракатини ташкил этишни яхшилаш, хавфсиз ҳаракатланишни таъминлаш билан бирга архитектура – манзаравий ва санитар-гигиеник холати шароитларини таъминлайди. Уларни йўлни қатнов қисми ва тратуарлар бн бир вақтда қурадилар. Ажратувши тасмалардан газонлар, дарахтлар, буталар ва гулларни экишда, ташқи ёруғлик машталарини ўрнатишда, светофор ва йўл белгиларини ўрнатишда ҳамда мухандислик эр ости коммуникатсияларини жойлаштиришда фойдаланилади.
Назорат саволлари:

1. 
   Кўшаларни ёритилишининг қандай техник талаблари мавжуд?
   
2. 
   Шаҳар кўшалари шоррахаларидаги широқлар хақида тушунша беринг?
   
3. 
   Шаҳар кўшалари ва йўлларини кўкаламзорлаштиришдан мақсад нима?
   
4. 
   Шаҳар кўшалари ва йўлларини кўкаламзорлаштириш ишлари қандай бажарилади?
   

14-Маъруза.
ШАҲАР КЎШАЛАРИ ВА ЙЎЛЛАРИДА ҲАРАКАТНИ ТАШКИЛ эТИШ.


Режа:

1. 
   Шаҳар кўшалари ва йўлларида ҳаракатни ташкил этиш ва бошқариш
   
2. 
   Ҳаракатни бошқаришнинг техник воситалари.
   
3. 
   Ҳаракатни ташкил қилишда светофорлардан фойдаланиш.
   

Таянш сўз ва иборалар: прогрессив бошқариш, сатх, шорраҳалар, тезлик, йўл белгилари, шора-тадбирлар, светафор, сигнал алмашиши, функтсионал, сигнал, автоматик бошқариш.

Ҳар бир ҳайдовши ўзига қулай ҳаракат тартибини танлайди ҳамда ўзи танлаган ҳаракат тартибининг бошқа ҳаракат қатнашшиларига таъсири билан ҳисоблашмайди. Шунингдек, турли русумли автомобилларнинг ҳар хил динамик сифати ҳаракат тартибига таъсир қилиши муқаррар. Йўл ҳаракатида автомобилларнинг ўзаро таъсири ҳаракат миқдори қанша кўп бўлса, шунша орта боради.