Toshkent arxitektura-qurilish instituti rahimov qodir ergashevich kommunal infratuzilma

turar joy binosida
– ushbu bino egasi yoki u tomonidan vakil qilingan va 
kommunal xizmatlar ko’rsatuvchi shaxs.
18)
Kommunal kompleks tashkilotining moliyaviy ehtiyojlari
– bu 
kommunal infratuzilma tizimlarini rivojlantirishga qaratilgan ishlab chiqarish 
dasturi va (yoki) investitsiya dasturi bajarilishi uchun talab etiladigan tovar va 
xizmatlar sotuvidan kelib tushadigan pul vositalarining hisoblab aniqlanadigan 
hajmidir. 
19)
Kommunal kompleks tashkilotining tovar va xizmatlari narxiga 
ta`sir qiluvchi ish sharoitidagi obyektiv o’zgarishlar
– bu amaldagi 
qonunchilikdagi o’zgarishlar, real inflyatsiya darajasi tariflarni tasdiqlashda hisob-
kitoblarda hisoblangan inflyatsiya darajasidan yuqoriligi, yoqilg’i-energetika 
resurslari tariflaridagi o’zgarishlarning me`yoriy-huquqiy hujjatlarda belgilangan 
miqdorlardan yuqoriligi hamda belgilangan tartibda hukumat tomonidan 
aniqlanadigan shart-sharoitlardagi boshqa o’zgarishlardir. 
2.2-§. Kommunal infratuzilmani boshqarish funktsiyalari
 
Kommunal 
infratuzilmani 
boshqarishning 
asosiy 
funktsiyalari 
quyidagilardan iborat: 
1. Sohada yagona texnik-iqtisodiy siyosat yuritish. 

---

18 
2. Quyidagi masalalar bo’yicha uslubiy ko’rsatma berish: 
- kompleks tahlil o’tkazish natijalari bo’yicha sohaning rivojlanish 
yo’nalishlari va tendentsiyalarini aniqlash, shuningdek, foydalanilmayotgan 
zahiralarni baholash;
- uy-joy kommunal xo’jaligini modernizatsiya qilish;
- uy-joy kommunal xo’jaligi bo’yicha mahalliy dasturlar ishlab chiqish;
Uy - joy kommunal xizmat ko’rsatish hududiy boshqarmalarining kommunal 
infratuzilmani boshqarish funktsiyalari: 
1. Viloyat hokimiyatlarining mahalliy hokimiyat organlari bilan birgalikda 
uy-joy kommunal xizmat ko’rsatish obyektlarida yagona iqtisodiy va texnik 
siyosatni amalga oshirish, viloyatning aholi punktlari hududlarida hayotning 
ishonchliligini ta`minlash bo’yicha ishlar olib borish. Uy-joy kommunal xo’jaligini 
isloh qilish sohasida tuman siyosatini ishlab chiqish va amalga oshirish. 
2. Metodik yordamni tashkil etish, o’zaro bog’liqlik va tumanning aholi 
punktlari hokimiyatlari faoliyatini quyidagi masalalar bo’yicha muvofiqlashtirish: 
a) kompleks tahlil qilish, shuningdek byudjet imkoniyatlari va mahalliy 
hokimiyat organlari takliflarini hisobga olgan holda tuman dasturlari asosida 
foydalanilmagan zahiralarni baholash orqali sohani rivojlantirish tendentsiyalari va 
yo’nalishlarini aniqlash; 
b) uy-joy-kommunal xo’jaligini modernizatsiya qilish; 
v) uy-joy qurilishining mahalliy dasturlarini ishlab chiqish; 
3. Viloyat uy-joy kommunal xo’jaligini rivojlantirishning huquqiy va 
iqtisodiy mohiyati bo’yicha ma`muriyatning tarkibiy bo’linmalari bilan o’zaro 
munosabat. 
Hududda uy-joy kommunal xo’jaligini rivojlantirishning iqtisodiy va 
xuquqiy tomonlarini boshqaruv organlari bilan muhokama qilish.
4. Davlat dasturlarini amalga oshirishga yo’naltirilgan kapital qo’yilmalarni 
rejalashtirish va ulardan foydalanish bo’yicha takliflarni ishlab chiqish, 
moliyalashtirishni tashkil etish va muvofiqlashtirishni ta`minlash, tuman uy-joy 

---

19 
kommunal kompleksi muhandislik-kommunal infratuzilmasini rivojlantirishga 
investitsiya manbalarini jalb qilish. 
5. Mintaqaning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi prognozlarini ishlab chiqishda 
qatnashish. 
6. Tumanlarning "Uy-joy kommunal xo’jaligi" sohasi uchun byudjet 
xarajatlarini rejalashtirish. 
7. Uy-joy-kommunal korxonalarini moliyaviy sog’lomlashtirishni uslubiy 
ta`minlash. 
8. Energiya va resurslarni tejash, hisoblagichlar bilan jihozlash va 
mintaqaning uy-joy-kommunal kompleksida energiya va suv iste`molini tartibga 
solish bo’yicha ishlarni uslubiy jihatdan ta`minlash. 
9. Sanoat korxonalari tomonidan taqdim etilayotgan uy-joy-kommunal 
xizmatlari uchun daromadlarni jalb qilish va tumanlar byudjet tizimiga soliq 
to’lovlarini amalga oshirish. 
10. Fuqarolar tomonidan uy-joy va kommunal xizmatlarini to’lash uchun 
to’lovlar bo’yicha hududiy tarif siyosatini shakllantirish va amalga oshirishda 
qatnashish. 
11. Tuman hokimining normativ-huquqiy hujjatlari va boshqarma vakolatiga 
kiradigan boshqa hujjatlar loyihalarini ishlab chiqadi va tuman rahbariga taqdim 
etadi. 
12. O’z vakolatlari doirasida korruptsiyaga qarshi tadbirlarni amalga 
oshiradi. 
13. Davlat dasturlarini amalga oshirish jarayoni to’g’risida ma`lumot 
to’plash, ishlov berish va tahlil qilishni amalga oshiradi. 
14. Viloyat hududidagi uy-joy-kommunal munosabatlarni isloh qilishning 
qonuniyatlari, shakllari va usullarini o’rganadi va umumlashtiradi va sohani isloh 
qilishning keyingi yo’llari bo’yicha takliflar tayyorlaydi. 
15. Kommunal soha ehtiyojlari uchun qattiq va suyuq yoqilg’ini iste`mol 
qilish va Yetkazib berish balanslari ishlab chiqiladi. 

---

20 
16. Viloyat uy-joy kommunal xo’jaligi infratuzilmasini modernizatsiya 
qilish va rivojlantirish uchun zarur bo’lgan moliyaviy resurslarni jalb qilishda 
qatnashadi. 
17. Naqd pul oqimlari to’g’risidagi ma`lumotlarni quyidagi yo’nalishlarda 
yaratadi, umumlashtiriladi va tizimlashtiriladi: 
- uy-joy kommunal xizmatlari uchun iste`mol to’lovlari; 
- tuman byudjet tizimiga uy-joy kommunal korxonalaridan majburiy 
to’lovlar. 
18. Uy-joy kommunal korxonalarining debitorlik va kreditorlik qarzlari 
tuzilishini tahlil qiladi. 
19. Viloyat hududlarida kommunal xizmatlar uchun to’lovchilar va to’lov 
miqdori, iste`mol standartlari to’g’risidagi ma`lumotlarni umumlashtiradi va 
tizimlashtiradi. 
20. Unda tumanlarni keyingi isitish davri uchun markazlashtirilgan yoqilg’i 
bilan ta`minlash uchun zarur bo’lgan moliyaviy manbalar mavjudligi tahlil 
qilinadi. 
21. Kelgusi moliya yili uchun tuman byudjeti xarajatlarini shakllantirishda 
kelishish uchun tuman hokimligining moliya bo’limiga markazlashtirilgan yoqilg’i 
ta`minotini moliyalashtirish manbalari bo’yicha hisob-kitoblarni taqdim etadi. 
22. Uy-joy kommunal xo’jaligi uchun yoqilg’ining importi, hisobga olinishi 
va ishlatilishi bo’yicha ishlarni amalga oshiradi. 
23. Resurs ta`minlaydigan korxonalar bilan yoqilg’i Yetkazib berish 
muddatlarini muvofiqlashtiradi. 
24. U isitish mavsumi oxirida yoqilg’i qoldiqlarini inventarizatsiya qilishda 
ishtirok etadi. 
25. 
Kommunal 
tashkilotlarning 
ishlab 
chiqarish 
dasturlarini 
muvofiqlashtirish va amalga oshirish monitoringida qatnashadi. 
26. Quyidagilar bo’yicha monitoring o’tkazadi: 

---

21 
- sanoat korxonalari tomonidan uy-joy kommunal xizmatlarini taqdim 
etishdan olingan daromadlarni va tuman byudjet tizimiga soliq to’lovlarini jalb 
qilish; 
- yoqilg’ini to’lash uchun ajratilgan issiqlik va elektr energiyasi uchun 
mablag’larni yig’ish va o’tkazishning to’liqligi; 
- tumanlarning uy-joy-kommunal majmuasini kuz-qish mavsumida ishlashga 
tayyorlash jarayoni; 
- viloyat kommunal va ijtimoiy soha obyektlarida daromadlar, iste`mol va 
yoqilg’i balansi; 
- markazlashtirilgan yoqilg’i ta`minotini tashkil qilish uchun zarur bo’lgan 
kommunal ehtiyojlar uchun yoqilg’i Yetkazib berish bo’yicha shartnomalarni o’z 
vaqtida tuzish; 
- viloyat hududida kommunal energiya va ijtimoiy xizmatlarning ehtiyojlari 
uchun markazlashtirilgan ravishda Yetkazib berilgan yoqilg’idan oqilona va 
samarali foydalanish. 
27. Umuman uy-joy kommunal xizmat ko’rsatish tashkilotlarini tashkil 
etish, qayta tuzish va tugatish bo’yicha takliflar tayyorlaydi. 
28. Viloyat uy-joy kommunal xo’jaligi korxonalari ishlarining natijalari 
bo’yicha balans komissiyalari o’tkazilishini tashkil etadi. 
29. 
Viloyat 
ijroiya 
organlari 
tomonidan 
o’tkaziladigan balans 
komissiyalarida ishtirok etadi. 
30. Muhandislik-kommunikatsiya infratuzilmasini kapital ta`mirlash, 
rekonstruktsiya va modernizatsiya qilish xarajatlari ustidan nazoratni amalga 
oshiradi, hajmning o’z vaqtida va to’liqligini ta`minlash uchun zarur choralarni 
ko’radi. 
31. Ta`mirlash-tiklash ishlari uchun moddiy-texnik resurslarning favqulodda 
ta`minotini yaratish uchun ta`mirlash-qurilish bozori va uy-joy kommunal xizmat 
ko’rsatish bozori shartlariga muvofiq materiallarni sotib olish to’g’risidagi 
arizalarni shakllantiradi va hokimga tasdiqlash uchun taqdim etadi. 

---

22 
32. Tuman va aholi punktlarini rivojlantirish bo’yicha bosh rejalar 
loyihalarini, ta`mirlash-qurilish bozori va uy-joy kommunal muhandislik 
xizmatlari va kommunal xizmatlar bozorining sxemalari va kon`yunkturalarini 
ko’rib chiqishda qatnashadi. 
33. Shahar energetikasini rivojlantirish bo’yicha zamonaviy energiya, texnik 
va iqtisodiy siyosatni ishlab chiqish bo’yicha takliflar tayyorlashda qatnashadi. 
34. Hududda infratuzilma va kommunal xizmatlarni taqdim etish va 
boshqarish (nazorat qilish)da hamkorlik qiladi. 
35. Energiya manbalari, sanitariya va kommunal xizmatlarning asosiy turlari 
bo’yicha ma`lumotlar bazasini shakllantiradi va tahlil qiladi. 
36. Tegishli organlarga zarur konsolidatsiyalangan hisobotlarni taqdim etgan 
holda kommunal xizmatlarning yoqilg’i-energetika resurslari balansidagi ahvol va 
kommunal xizmatlarning o’rnatilgan rejimlariga rioya qilinishi to’g’risida tezkor 
axborotni to’plashni, tahlil qilishni ta`minlaydi. 
37. Avariya va zararni bartaraf etish uchun ixtisoslashtirilgan korxona va uy-
joy kommunal xizmat ko’rsatish korxonalari va tashkilotlarining tuman 
dispetcherlik xizmati, avariya-dispetcherlik xizmatlari bilan belgilangan tartibda 
ma`lumot to’plash va almashishni amalga oshiradi. 
38. Mintaqadagi uy-joy kommunal xo’jaligi korxonalari va tashkilotlariga 
sohada mehnatni muhofaza qilishni tashkil etishda va mehnatni muhofaza qilish 
sohasida yordam beradi. 
39. Pudrat tashkilotlarining ishlarida va xizmatlarida byudjetdan 
ajratiladigan mablag’lar va shu maqsadda taqdim etilgan mablag’lar doirasida kim 
oshdi savdosi orqali xarid qilish uchun inventarizatsiya zarurligi va takliflarini 
ko’rib chiqadi. 
40. Issiqlik, elektr energiyasi, suv va oqava suvlar sohasidagi yangi 
texnologiyalar, materiallar va jihozlarni o’rganish, tajribani umumlashtirish va 
ularni sanoat obyektlarida joriy etishga hissa qo’shadi. 

---

23 
41. 
Kommunal 
xizmatlarga 
resurslarni 
tejash, 
uy-joy-kommunal 
xo’jaligidagi innovatsion loyihalarni amalga oshirishda va aholi punktlarini suv 
bilan ta`minlashning sanitariya ishonchliligini ta`minlashda yordam beradi. 
42. Tuman ma`muriyatining takliflarini ko’rib chiqadi, kommunal 
xizmatlarni kapital ta`mirlash, modernizatsiya qilish, rekonstruktsiya qilish 
ro’yxatini tuzadi. 
43. Idora vakolatiga kiradigan masalalar bo’yicha korxonalar, muassasalar, 
xususiy uy-joy mulkdorlari shirkatlari, boshqa tashkilotlar va fuqarolarning 
murojaatlarini ko’rib chiqadi. 
44. Idora vakolatiga kiradigan masalalar bo’yicha statistik hisobotlarni 
tayyorlashni amalga oshiradi va statistika organlariga taqdim etadi. 
45. Soha korxonalarida mehnatni muhofaza qilish holati tahlili asosida uni 
takomillashtirish bo’yicha takliflar tayyorlanadi. 
46. O’z vakolatlari doirasida issiqlik ta`minoti, suv ta`minoti va 
kanalizatsiya sohasida tartibga solinadigan faoliyat bilan shug’ullanadigan 
tashkilotlarning investitsiya dasturlarini ko’rib chiqadi. 
47. O’z vakolati doirasida mintaqaning yoqilg’i-energetika balansini 
tayyorlash uchun issiqlik ta`minoti tashkilotlari tomonidan ishlab chiqarilgan 
issiqlik energiyasini ishlab chiqarish va Yetkazib berish to’g’risida ma`lumot 
tayyorlaydi. 
48. 
Kommunal 
tashkilotlarning 
kommunal 
infratuzilma 
tizimini 
rivojlantirish bo’yicha investitsiya dasturlari loyihalarini ko’rib chiqadi. 
49. Tuman rahbariga kommunal energiya manbalarining samaradorligini 
oshirish bo’yicha takliflar beradi. 
50. Kommunal infratuzilma obyektlarini qurish, rekonstruktsiya qilish va 
kapital ta`mirlashni tashkil etadi.