Toshkent 2021 yil Annotatsiya

Parchin choklar (O`zDSt 2.313: 2003)

Parchan choklar bir uchida qalpog`i bo`lgan silindrik sterjendan iborat parchin mixlar (zaklepkalar) vositasida hosil qilinadi.

Parchin mixlar standartlashtirilgan bo`lib, qalpog`ining shaklli, o`lchami va vazifasiga qarab ular zich-mustahkam choklar uchun tayyorlanadi.

Parchin mixlarning o`zaro joylashishiga qarab shaxmat tartibli va parallel choklilar bo`ladi. Biriktiriluvchi listlar uchlarining joylashishoga qarab, ustma-ust va uchma-uch choklarga bo`linadi. Uchma-uch choklarga bir yoki ikki tomonlama tagliklar qo`yiladi.

Parchin mixlarning ish chizmasini chizishda standartda ko`rsatilgan o`lchamlarda, ba`zi xollarda sterjenning diametriga nisbatan olingan taxminiy o`lchamlarda chizish mumkin 5.19.9–chizma, a, b, c, d.

5. 
   19.9–chizma
   

Parchinlanadigan parchin mixning diametri parchinlanadigan list qalinligiga muvofiq tanlanadi d=b+(6…8 mm,) b-list qalinligi. Parchin mixning uzunligi L=2b+1,5d olinadi. Ikki qatorli, shaxmat tartibli chokning chozmasida (5.19.10hizma) parchin mixga mo`ljallangan teshik diametri D<sub>0</sub>=1,1d bo`lib, parchinlashdan keyin mix diametri d₀ ga teng bo`lib qoadi. Bu chizmadagi barcha parametrlar d<sub>0</sub> ga nisbatan tahminiy o`lchamlarda ko`rsatilgan.

Parchin mix choklarining shartli tasvirlanishiga misollar :

1. 
   Yarim yumaloq qalpoqli parchin mix bilan hosil qilingan chok (5.19.11– chizma, a.)
   
2. 
   Ichi kovak teshik silindirik parchin mix (piston) bilan hosil qilingan chok (5.19.11- chizma, b).
   
3. 
   Yashirin kallakli parchin mix bilan hosil qilingan chok (5.19.11- chizma,
   

c).

4. 
   Bir tomoni yarim yashirin, ikinchi
   

5 .19.10-chizma tomoni yashirin kallakli parchin mix bilan hosil qilingan chok (5.19.11 –

chizma, d).

5. Maxsus parchin mix bilan hosil qilingan choklar (5.19.11–chizma, e, f).

5.19.11–chizma

Parchin mixlarning faqat joylashishini ko`rsatish zarur bo`lsa, u holda parchin mixlar kallagi o`rniga kalta qilib o`q chiziqlari chiziladi (5.19.12–chizma). Parchin mix belgisida uning diametri, uzunligi va o`lchamini aniqlovchi standart ko`rsatiladi. Masalan, Parchin mix 8x2038M3.036 – bu yarda diametri d=8 mm, uzunligi L=20 mm, 38 guruhdagi D18 markali materialdan ishlangan, qalinligi 6 mm li 03 qoplama bajarilgan.

5.19.12–chizma 5.19.13–chizma

Yig`ish chizmasida bir xildagi parchin mixli birikma mavjud bo`lsa, uni shartli tasvirlash mumkin (5.19.13-chizma).