Тошкент-2021 3 Январь 2021 10-қисм Тошкент январь 2021 йил. Тошкент: «Tadqiqot»

“Gap tuzamiz” o‘yini. O‘qituvchi yozuv taxtasiga bir nechta so‘z yozib qo‘yadi. O‘quvchilar 
mustaqil ravishda shu so‘zlar ishtirokida gap tuzadilar. O‘quvchilar gap tuzar ekanlar, ularning 
lug‘at boyligi oshishi bilan birga , gaplarni to‘g‘ri tuzish va mustaqil fikrlash ko‘nikmalari ham 
shakllanadi. Ushbu o‘yin davomida barcha o‘yinlardagi kabi vaqti- vaqti bilan o‘quvchini rag‘bat 
so‘zlari bilan rag‘batlantirib turish lozim. 
“Gap tuzamiz” o‘yinida o‘quvchilarga quyidagi kabi bir nechta variantlarni taklif etiladi . 
O‘quvchilar ulardan birini tanlaydilar.
1-variant: bola, kitob, uy.
2-variant: bog‘, Nodirbek, olma.
3-variant: ertak , bola, bobo.
Masalan, 1-variantdagi so‘zlar yordamida o‘quvchilar bir nechta gap tuzishlari mumkin. 
O‘yin shartiga ko‘ra tanlangan variantda berilgan so‘zlardan unumli foydalanish kerak. Ammo 
boshqa so‘zlarni qo‘shish ham mumkin. Eng muhimi, variantda ketirilgan so‘zlardan birontasi 
ham tushib qolmasin. 
Bola uyda kitob o‘qidi. Bolaning uyda kitobi bor. 
Bola uyda kitobini unutib qoldirdi. Bola uydan kitobini olib keldi.
Bola uyga kitobini tashlab keldi va hokozo
O‘quvchilar bir- birlaridan qolmaslik uchun astoydil harakat qiladilar va gap tuzadilar. 
Sherigining gapini takrorlagan , yoki gap tuzishdan to‘xtab qolgan o‘quvchi o‘yin shartiga ko‘ra 
o‘yindan chetlashtiriladi. O‘yin shartini buzmaslik uchun esa o‘quvchilar bor e’tiborini o‘yinga 
qaratadilar.
 “Kim topag‘on “ o‘yini. Bu o‘yinni bir mavzu doirasida yoki mavzularni mustahkamlashda 
o‘tkazilishi maqsadga muvofiq. Aytaylik, o‘qituvchi savol ichida sifat so‘z turkumiga xos bo‘lgan 

---

47
Январь 2021 10-қисм
Тошкент
so‘zlardan foydalanishi kerak, o‘quvchilarning javobi esa faqat ot so‘z turkumiga oid so‘zlar 
bo‘lishi kerak. O‘qituvchi bu o‘yinning shartiga ko‘ra biron narsaning rangi, sifati, vazifasini 
topishmoq tarzida aytadi. Javoblar o‘quvchilarning dunyoqarashiga qarab turlicha bo‘lishi 
mumkin . Masalan: 
1-savol . Nima oq va yumshoq ?
Javob: qor, paxta, bulut…
2-savol. Dunyoda tengsiz inson ?
Javob: ota, ona, ota-ona, ustoz , do‘st…
Bunday o‘yinlardan foydalanish o‘quvchilar uchun juda foydali . Birinchidan bu kabi 
o‘yinlar asosida o‘tilgan darsda o‘quvchilar boshqa darslarga qaraganda faolroq bo‘lishadi, 
o‘zlarini erkin his qilishadi, diqqatlarini bir joyga jamlashadi, eng muhimi, bunday darslar 
o‘quvchining xotirasida uzoq vaqt saqlanib qoladi. Bundan tashqari bunday o‘yinlar orqali ayrim 
o‘quvchilarning yashirin qobiliyatlari ham yuzaga chiqishi mumkin. Dars jarayoniga olib kirilgan 
bunday o‘yinlar ta’sirida o‘quvchilarning shaxsi shakllanadi, muomala madaniyati dunyoqarashi 
va xotirasi yanada rivojlanadi. 
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. G‘affarova T. Boshang‘ich ta’limda zamonaviy pedagogik texnologiyalardan foydalanish. 
Toshkent-2011.
2. Ziyonet.uz ta’lim portali

---

48