Toshkent 2014 B. M. Azizov, I. A. Israilov, J. B. Xudoyqulov o

uchun onalik materialidan boshlab tanlab ish olib boriladi.
Ko„chat ekib olib boriladigan dala tajribalarida maydonning tarixi va 
unumdorlik darajasining bir xilligi to„g„risida aniq ma‟lumotga ega bo„lgandan 
keyingina tajribani boshlash kerak.
Bog„dorchilikda olib boriladigan tajribalarda dalachilikdagi tajribalarga 

---

nisbatan tuproqqa ishlov berish ko„p jihatdan farq qiladi. Tajriba maydonlariga 
ko„chat ekishdan oldin 45-70 sm gacha plantaj pluglarda tekist qilinib shudgor 
qilinadi. Shudgor oldidan ma‟danli (mineral) o„g„it me‟yorining bir qismini berish 
rejalashtirilgan bo„lsa, shudgor oldidan mineral yoki organik o„g„itlar berilib 
keyin shudgor qilinadi, yaxshilab tekislanadi. Keyin esa qiyalik darajasini bir xil 
qilish maqsadida dalaning tuprog„i yaxshilab tekistlanadi.
Yangi ekiladigan ko„chatlar ham quyidagi talablarga javob berishi zarur: 
hamma ko'chatlar shu mintaqa uchun moslashgan ya‟ni tipiklilik xususiyatiga ega 
boMishi kerak. Ko„chat navlari va ularning yoshlari bir xil boMishini ta‟minlash 
zarur. Ekiladigan ko„chatlaming bir-biridan farqi 15-20% dan oshmasligi kerak.
Ko„chat ekilguncha oxirgi yillardagi olib borilgan agartexnik tadbirlami bir 
hilligini ta‟minlash dala tajriba maydonining tuprog„i 2-3 metrgacha har 20 sm 
qatlamdan alohida-alohida tuproq namunasi olinib, ozuqa elementlari miqdori 
analiz yo„li bilan aniqlanadi.
Ko„chat va daraxtlar tanasining ko„ndalang kesimi diametri yoki aylana 
uzunligi bo'yicha tajriba uchun asosiy ko„rsatkich boMib hisoblanadi. Mevaga 
kirgan daraxtlarda esa ko„rsatkichdan bir oz chetga chiqishga to„g„ri keladi. 
Lekin tananing yo„g„onligi bilan hosildorlik o„rtasida baribir to„g„ri korrelyativ