Тошкент — «МЕҲнат» —1986

. . . Чертмакчилар — Elateridae-оиласи.
37(36). Боши бўртиб чиққан, юқрри лаби яхши ривожланган. Би­ринчи жуфт оёклари бошқа оёқларига нисбатан катта.
38(39). Тўққизинчи қории бўғими ко-нуссимон эмас, тепа томони ўткирлашган ёки юмалоқлаш-ган тиканли, қуюқ тукли (29-расм, б). Плейрал (ён) тикан-лари доимо бор. Кўпинча боши, кўкрак тергитлари, охирги қо-рин бўғими, оёқлари бошқа тана қисмига нисбатан тўқроқ рангда бўлади . ? . .' . . . . . Қора танди қўнғизлар — Tenebrionidae оиласи.
39(38). Тўққизинчи қррин бўғими бир оз конуссимон ва қаттиқ скелет-ланган бўлиб, юмалоқ чўққили, тиканчасиз, қуюқ тукчасиз. Агарда жуфт кичик тиканчала-ри бўлса, плейрал (ён) тиканча-лари бўлмайди. Тана қопла-ғичи сариқ ёки оқ, бир хил
скелетланган
. . . Кукунхўрлар — Alleculi-dae оиласи.

20(35). Танаси қаттиқ эмас, оқ ёки кул рангда. Кўкрак олди узу­насига катталашган, эни бир неча марта кам, қолган бўғим-лари аста-секин тана орқасига қараб торайиб боради. Боши А катта эмас, одатда кўкрак ол-дига тортилган. Кўкрак оёқ-' лари ожиз ёки бўлмайди. Ўрта Ь ва орқа кўкрагида ва биринчи, 6—7-қорин бўғимларида устки ва остки томонида жуфт қа-доқли қалинлашмаси бўлади. . . . Мўйловлилар — Ceramby-> cidae оиласи. s41(34). Личинкасининг танаси қис-қарган ёки «С» шаклида эгил­ган.
42(49). Личинканингтанаси қисқар-ган, пастки томони зичлашган ёки туртиб чиққан, баъзан «О шаклигаўхшаш бир оз эгилган.
43(46). Личинканинг танаси яланғоч, тукчалар ёки қилчалари фақат бўртикчаларида бўлади.
44(45). Личинканинг танаси кенг, эшак қуртга ўхшаш, орқа то­мони торайиб одатда ңора ёки қорамтир жигяр рангда.Ҳамма тана бўғимларининг тергитла-ри ва стернитларида ён ўсим-талари бўлади. Қорнида кўпин-ча бўғимли церкилари бор
(30- расм)
. . . Ўликхўрлар — Silphidae оиласи,

45(44). Личинкаси танасининг устки ган (30-расм, 2). Анал тешиги
елка томони бўртиб чиққан, овал бўртган ястиқчаси устида
қорин томони озми-кўпми ясси, узунасига жойлашган . . .
кўпинча бир оз Сшаклига ўх- . . . Шохлилар — Lucanidae
шаб эгилган. Тана қоплағичи оиласи.
одатда бир хил кўринишда пиг- 52(51). Олдингисаккизқррин бўғим-
ментлашган, баъзан аниқ қиз- ларининг тергитлари биринчи
ғиш, зичроқ кулранг ёки жигар ёки 3- қатлари чуқур эгатларга
рангда, кўпинча қилчали бўр- бўлинган (30- расм, 5). Анал
тикчалар ёки тиканчалидир. тешиги кўндаланг шаклда ё
Церкиси бўлмайди 3 нурли ёки бошңа формада,