Topografiyalíq anatomiya páni boyínsha oqíw metodikalíq-kompleks

26 -Ámeliy shınıǵıw: HAR TÚRDEGI HAYWANLARDÍ AXTALAW
Sabaq maqseti. Studentler ámeliy shınıǵıw dawamında hár túrlı túrdegi awıl xojalıq haywanlarınıń sidik-jınıslıq shólkemleriniń anatomotopografiyalıq dúzilisin, shegarasın, qan tamır hám nervler Innervaciyasini, hár túrlı túrdegi erkek haywanlardı axtalaw usılların úyreniledi.
Úskene hám ásbap úskeneler. Reńli kesteler, mulyajlar, haywanlar (qaramal, qoy, at yamasa eshak, ıyt, qoyan, pıshıq), 0, 5% novokain eritpesi, Operaciya qılıw ushın qollanılatuǵın xirurgiya ásbap -úskeneleri, baylaw hám tigiw materialları, 3-5% yodning spirt degi eritpesi Zonda, Emeskulyator.
Sabaq ótiliw usılı. Sabaq xirurgiya klinika sida, veterinariya emlew mákanında, oqıw xojalıǵında, gósh kombinatında, qánigelestirilgen fermer xojalıqlarında aparıw shólkemlestiriledi. Sabaq dawamında oqıtıwshı studentlerge joba tiykarında temanı túsintirip beredi. Studentler 4-6 dan etip kishi gruppalarǵa bolınıp, ǵárezsiz túrde oqıtıwshı qadaǵalawı astında qaramal, qoy, ıyt, qoyan yamasa pıshıqta axtalaw usılınıń qandayda-birın orınlasadı.
Jınıslıq bez elementlerin bólek alıp taslaw
Bul usıldıń maqseti - spermatozoidlarni shıǵıwın toqtatgan halda, androgen gormonlarni ochirilishini saqlaw. Olardıń tásirinde haywannıń rawajlanıwı toqtap qalmaydı. Bunı eki qıylı usılda aparıw múmkin:
a) urıqlıqtı tek parenximasini alıp taslaw (ekspression axtalaw) bunda biriktiruvchi toqıma hasası hám urıqlıq artıĝı saqlanadı.
b) urıqlıq aslamınıń quyrıq bólegin kesiw - iskovchi buǵalardı tayarlaw ushın qollanıladı.
Qansız usıl menen axtalaw (perkutan) - keń tarqalǵan usıl, eki qıylı usılda alıp barıladı; urıqlıq dizbechasini yamasa urıqlıqtı majag'lash.
Urıqlıq dizbechasini eziw úsh qıylı usılda ámelge asıriladı:
A) arnawlı axtalaw qichkislari járdeminde teri arqalı urıqlıq dizbesheni majag'lash.
B) urıqlıq dizbechasini baylaw.
V) Elastrasiya - rezina sheńber kiygizish.
Urıqlıqtı eziw - kompression axtalaw usılı, teri arqalı Machalovskiy qısqıshı járdeminde ámelge asıriladı.
5. Harxil túrdegi haywanlardı axtalaw.
Ayǵırlardı axtalaw - qanlı ashıq usıl menen ámelge asıriladı, tek ǵarrı ayǵırlar jabıq usıl menen axtalanadi.
Fiksatsiyasi - tiykarınan jatqan hám arnawlı stanok bolǵan waqıtta tik turǵan jaǵdayda fiksatciya etiledi. Jatqan jaǵdayda fiksatciya etkende oń arqa ayaǵı aldınǵa tartıladı, qalǵan ushewi birge baylanısadı.
Awırıwsızlandırıw - úlken áhmiyetke iye hám jıǵıwdan aldın narkoz beriledi. Uyqaslasqan narkoz ushın 20 -25, 0 xloralgidratni 2 litr suwda eritib, zond arqalı jiberiledi. Sonnan keyin jergilikli Awırıwsızlandırıw tómendegi usıllar menen ámelge asıriladı:
1. Intratestikulyar - urıqlıq ishine 10 ml 4 % novakain jiberiledi (Sapojnikov usılı).
2. Urıqlıq aslamın quyrıq fismiga.
3. Urıqlıq aslamın bas bólegine (Plaxotin usılı).
4. Urıqlıq dizbechasiga (Brasse usılı).
5. Kesim sızıǵı boylap 0, 5 % novakain eritpesi
6. vena qan tamırına 5 ml 5 - 10 % rampun, rolitar
7. Muskul arasına 8 - 10 ml 2, 5 % aminazin