Topografik xususiyatlari

g, a, v, x, n, m, s, t, l, z
harf shakllarida 
uchraydi. 
Tahlil davomida shu narsa kuzatildiki, ba’zi respondentlar yozuvida aralash 
yoki o‘ng aylanali harf hakllari ham uchradi. Bunday holat quyidagi harf 
shakllarida namoyon bo‘ldi:
a ,v, b, m, n, s, f, h, r 
O‘smir qizlarning yozma matnini tahlil qilish davomida quyidagi harf 
shakllarida harf elementini bajarish chegarasida harakat uzilishi, ya’ni o‘zidan 
keyingi harf shakli bilan bog‘lanishlar yo‘qligi kuzatildi: 
i, k, o‘, i, j, o, u, z, s, t, b, 
r, q, y, v.
Respondentlarning deyarli barchasida 
i, j, o‘, o
harf shakllari keyingi harf 
shakliga bog‘lanmagan. 
Harflarning satr usti va satr osti elementlarini bajarishda harakatni 
murakkablashtirishga intilish shaxs psixologiyasining ma’lum bir qirralarini ochib 
beruvchi mezon sifatida qaraladi. Agar muallif dastxatni qasddan o‘zgartirishni 
maqsad qilgan bo‘lsa ham, ayrim harf elementlarini yaratishdagi o‘ziga xos 
individuallik saqlanib qoladi va lingvistik ekspertizada ushbu holat matn muallifini 
aniqlashda asosiy omil bo‘lib xizmat qiladi. Tadqiqot uchun olingan dastlabki 
matnda ishtirokchilarga o‘z ism-sharifini yozgan holda taqdim etish vazifasi 

---

O‘ZBEK AMALIY FILOLOGIYASI ISTIQBOLLARI
Respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi
 
 
 
 
238 
topshirilgan edi. Shu bois matnlarda tabiiy, ya’ni o‘zgartirilmagan dastxat asl 
holicha namoyon bo‘ldi.
O‘zgartirilgan dastxat orqali yaratilgan matnda bosim kuchi butun matn 
davomida sezilarli tarzda ortganini sezish mumkin. Ayrim harf elementlari bosma 
variantda berilgani muallifning shaxsini ochiqlamaslikni maqsad qilganidan dalolat 
beradi. 
Ko‘pincha bu belgi quyidagi harf shakllarida namoyon bo‘lgan: