qo'shib yasalgan so'z birikmalarini ushbu Qonunga muvofiq bank
operatsiyalarini amalga oshirish uchun litsenziyaga ega bo'lgan
tashkilotlar o'z firma nomida yoki reklama maqsadlarida ishlatishlari
mumkin.
Bank
omonati
shartnomasi
bo'yicha
birinchi
tarafdan
(omonatchidan) qabul qilib olgan yoki uning nomiga kelgan pul
summasini (omonatni) qabul qilib olgan ikkinchi taraf (bank) shartnomada
nazarda tutilgan shartlar asosida va tartibda omonat summasini qaytarish
va unga foizlar to'lash majburiyatini oladi. Bank omonati shartnomasi
omonat summasi bankka kelib tushgan kundan boshlab tuzilgan
hisoblanadi. Fuqaro omonatchi bo'lgan bank omonati shartnomasi
ommaviy shartnoma deb hisoblanadi. Bank bilan omonatchining omonat
qo'yilgan hisobvaraq bo'yicha munosabatlariga nisbatan bank hisobvarag'i
shartnomasi to'g'risidagi qoidalar, agar ushbu bobning qoidalarida
boshqacha tartib nazarda tutilgan bo'lmasa yoki u bank omonati
shartnomasining mohiyatidan kelib chiqmasa, qo'llaniladi. Ushbu bobning
banklarga doir qoidalari qonun hujjatlariga muvofiq yuridik shaxslardan
omonatlar qabul qiluvchi boshqa kredit tashkilotlariga nisbatan ham
qo'llanadi. Ushbu shartnoma real (Ya’ni, omonatchi
tomonidan bankka pul
bergan vaqtda tuziladi), bir tomonlama va haq evaziga tuziladigan
shartnomalar turkumiga kiruvchi ommaviy shartnoma hisoblanadi. Bank
omonati shartnomasi
yozma shaklda tuzilgan bo'lishi kerak. Agar
omonatning qo'yilganligi omonat daftarchasi, jamg'arma (depozit)
sertifikati yoki bank tomonidan omonatchiga berilgan, qonunda, qonunga
muvofiq belgilangan bank qoidalarida va bank amaliyotida qo'llaniladigan
ish muomalasi odatlarida bunday hujjatlar uchun nazarda tutilgan
talablarga javob beradigan boshqa hujjat bilan tasdiqlangan bo'lsa, bank
omonati shartnomasining yozma shakliga rioya qilingan hisoblanadi. Bank
omonati shartnomasining yozma shakliga rioya qilmaslik bunday
shartnomaning haqiqiy bo'lmasligiga olib keladi. Bunday shartnoma o'z-
o'zidan haqiqiy emas.
Fuqarolaming bank bilan pul jamg'armasi to'g'risidagi shartnomani
huquqiy tartibga solish hozirgi kunda bu munosabatlaming amaliyotdagi
o'm i va ahamiyatiga to'g'ri kelmaydi.
Xulosa o'mida shuni ta’kidlash lozimki, bozor iqtisodiyoti sharoitida
xususiy mulk obyektlari doirasi ham tabiiy ravishda kengayib boradi. Bu
holat o'z navbatida fuqarolik xususiy mulki daxlsizligini, uning huquqiy
kafolatlarini ham ta’minlashni talab qiladi. O'zbekiston Respublikasi
Fuqarolik kodeksining amalga kiritilishi fuqarolar xususiy mulk
88
Xususiy mulk huquqini bekor qiluvchi normalar mamlakatimizda
amalga oshirilayotgan iqtisodiy-huquqiy islohotlar mevasi sifatida bir
muncha o ‘zgarishlarga
uchradi.
Xususan, jinoyat qonunchiligini
liberalizatsiyalash natijasida musodara qonunchilikdan chiqarib tashlandi.
Bu hoi mulkdoming xususiy mulk huquqi daxlsizligi yo‘lida qilingan yana
bir qadamdir.
Do'stlaringiz bilan baham: