Tilshunoslikning zamonaviy yo‘nalishlari: paralingvistika

Tilshunoslikning zamonaviy yo‘nalishlari: paralingvistika

TILSHUNOSLIKNING ZAMONAVIY YO‘NALISHLARI: PARALINGVISTIKA

1952-yil 13-aprelda atoqli diniy ulamo, islom dini rivojiga katta hissa qo‘shgan o‘zbek olimi Shayx Muhammad Yusuf Muhammad Sodiq tavallud topgan.

1878-yil 13-aprelda yozuvchi, olim, jamoat arbobi Sadriddin Ayniy tavallud topgan.
13-aprel-Grigoriy taqvimida yilning 103-(kabisa yilida 104-) kuni. Yil yakuniga 262 kun qoladi.
1204-Salib yurishlari: Konstantinopol qamali.
1598-Nant edikti imzolandi.
1919-Bavar Respublikasi tashkil topdi(1-maygacha).
1953-AQSH MRB odam ongini boshqarish dasturini ishlab chiqdi.
1987-Portugaliya Xitoy ixtiyoriga Makaoni (tasvirda) berdi.
1994-”O’zbekinvest” eksportimport milliy sug’urta kompaniyasi tashkil etildi.
13-aprlelda tavallud topganlar:
1743-yil AQSH siyosiy davlat arbobi Tomas Jefferson
1892-yil Shotland fizigi, radar qurilmasi ixtirochisi Robert Uotson Uatt
1906-yil Irlandiyalik adib, Nobel mukofoti sohibi semyuel Bekket
1960-yil Taniqli nemis futbolchisi va murabbiy Rudi Fyoller
1963-yil mashhur shahmat ustasi, bir necha karra jahon chempioni Garri Kasparov

Paralingvistika (lot. tilga yondosh) – kommunikatsiya jarayonida nutq aloqasini to‘ldirib, izohlab keluvchi, axborot uzatuvchi, fikr ifodalashda yordamchi vosita bo‘luvchi birliklarni o‘rganuvchi tilshunoslik sohasi. Hozirgi davr tilshunosligida paralingvistika sohasi imo-ishora, mimika va ovozning sifati bilan bog‘liq masalalarni o‘rganadi.

Paralingvistikaning madaniyat, etnografiya, etika, antropologiya, din urf-odat va boshqa sohalar bilan uzviy bog‘liqligi har bir tilda o‘ziga xos ifodasini topadi.

Nikolayeva

Kolshanskiy

Panfilov

Nurmonov

Abduazizov

muloqot jarayonida so‘zlardan tashqari, yaʼni verbal vositalardan tashqari turli xil harakatlardan, qiliqlardan holatlardan, kulgu, ohanglar va boshqalardan ham foydalanadilar. Ular muloqot jarayonini yanada kuchaytirib, uni to‘ldiradi, baʼzan esa nutqli muloqotning o‘rnini bosadi, bunday vositalarga noverbal vositalar deyiladi.