Tibbiyot instituti talabalari uchun

18.3 Tibbiyot xodimlarining kasb huquqbuzarligi holatlarida sud tibbiyoti 
ekspertizasi
Vrachlarning amaliy faoliyati davomida diagnostika va davolash usullarida 
ayrim tibbiyot bilimlarini to’lig’icha egallamaganliklari tufayli ayrim xato va 
kamchiliklar uchrashi mumkin. Ba’zan bunday kamchiliklar vrachlarning 
faoliyatida ehtiyotkorlik qoidalariga rioya qilmasligi yoki ularning o’z kasbiga 
sovuqqonlik bilan qarashi tufayli sodir buladi. Vrachlar tomonidan yo’l qo’yilgan 
hatoliklar ko’pincha kasallar va ularning qarindoshlari shikoyatiga sababchi 
bo’ladi.
Shikoyatning aniq maqsadi va sabablari juda xilma-xildir. Masalan, 
operatsiya yoki davolashning noxush oqibati, noto’g’ri yoki o’z vaqtida 
qo’yilmagan tashxis, tibbiyot xodimlarining qo’polligi va e’tiborsizligi 
hisoblanadi. Ko’pchilik hollarda kasalni davolashda aktiv qatnashgan xirurglar va 
632

---

akusher-ginekologlar ustidan ham shikoyat qilinadi. 
Kasallar yoki ularning qarindoshlari tomonidan qo’zg’atilgan jinoiy 
ishlarning ko’pchiligi taxminiy ko’rib chiqilgandan keyin to’xtatiladi. Agar 
surishtiruv ishlarida tibbiyot xodimlari faoliyatida yo’l qo’yilgan kamchiliklar yoki 
har xil etishmovchiliklar topilgan taqdirda ular javobgarlikka tortilishi mumkin.
I.F.Ogarkov (1966) klassifikatsiya bo’yicha tibbiyot xodimlari faoliyatida 
uchraydigan barcha har-xil huquqbuzarliklar va kamchiliklarni quyidagi 
guruhlarga bo’lish mumkin: 
1) qasddan jinoyat sodir qilish;
2) ehtiyotsizlik yoki e’tiborsizlik bilan jinoyat sodir qilish;
3) vrachlarning xatosi;
4) tibbiyot amaliyotida baxtsiz hodisalar.
V.L.Popov (1982) tibbiyot xodimlarining huquqbuzarligidagi jinoiy 
javobgarligini fuqaroni sog’lig’i va hayotiga qarshi, aholining sog’lig’iga qarshi, 
mansab javobgarligi kabi moddalarga bo’ladi.
Agar tibbiyot xodimlari qasddan jinoyat sodir qilgan bo’lsalar va 
shuningdek ehtiyotsizlik bilan jinoyat sodir qilgan taqdirda hamda bu davlat, 
jamiyat manfaatlari uchun etarli ziyon etkazadigan bo’lsa jinoiy javobgarlikka 
tortiladilar. Boshqa hollarda esa ma’muriy yoki tartibiy javobgarlik hisoblaniladi.