Texnologik jihozlar va ularning ekspluatatsiyasi

Elektronli texnologiyalar. Kuzovning avariyadan keyingi “ikkinchi hayoti” da tiklangan geometrik o’lchamlar aniqligi katta ahamiyatga ega. Ta’mirlash natijasida o’lchamlar aniq tiklanmasa shinalarning keskin eyilishiga, avtomobilni boshqarish qiyinlashishiga va turg’unlikning buzilishiga va eng asosiysi yangi avariyaga olib kelishi mumkin. Hozirgi kunda kuzovlarni ta’mirlash jihozlari bozorida oddiy konstrukstiyadan tortib, o’nlab tonna kuch hosil qiladigan, engil va yuk avtomobili hamda avtobus ramalarini to’g’rilovchi katta stendlargacha mavjud.
MDH mamlakatlarida Evropa hamda rivojlangan xorijiy davlatlarda foydasiz deb hisoblanadigan murakkab va qimmat ta’mirlash ishlari ham bajariladi. Ushbu ishlarni bajarish uchun Italiya, Shvestiya, Finlyandiya va Amerika firmalari tomonidan “Car-o-liner”, “Spanesi”, “Celette”, “Autorobot”, “Blackhawk” va “Chieff”kabi mukammal stendlar ishlab chiqarilmoqda.
Lekin qanday stend qo’llanilishidan qat’iy nazar, kuzov ta’mirining sifati o’lchov tizimining aniqligiga bog’liq. O’lchov tizimlari shartli ravishda mexanik va elektron turlariga bo’linadi.
Mexanik tizimlar an’anaviy belgilangan metall chizg’ichlarga asoslangan. Chizg’ichlarga qo’shimcha avtomobil texnologik xaritasi asosida ko’plab shablonlar ishlab chiqilgan. Mexanik tizimlar ichida “Car-o-Mech” modeli e’tiborga loyiq. Chunki ushbu stendda birinchi marta barcha avtomobillar uchun universal mexanik o’lchovlar tizimi taklif etilgan. O’lchov tizimi chizg’ich, o’lchov salazkalari (sirpang’ichlari), moslamalar va o’tkazgichlar hamda ishlab chiqaruvchi zavoddan olingan turli avtomobil kuzovlari o’lchovlarining ma’lumotlar bazasidan iborat. O’lchov tizimi kuzovning yuqori kapot osti, Makferson osmasi, eshik oshiq-moshiqlari, qanotlar o’rnatish va shu kabi nuqtalarni aniq o’lchash imkonini beradi.
“Blackhawk” firmasining R-188 rusumli mexanik o’lchov tizimi uchta havo yostiqchasi bilan butlangan. Ular o’lchov karetkalari o’rnatilgan to’sinni avtomobil kuzovi tubiga qisib, avtomobilni stapelga parallel bo’lishini ta’minlab qotiradi. Teleskopik karetkalar markaziy to’sinda harakatlanadi va ularning to’rttasi kuzov tubidagi shikastlanmagan tayanch nuqtalarga keltiriladi. Qolgan karetkalar kuzovning shikastlangan qismidagi nazorat nuqtalarini o’lchash uchun xizmat qiladi. R-188 tizimi yordamida kuzov geometriyasini stapelsiz ikki ustunli ko’targichda o’lchash mumkin.
Kuzov ta’mirlash jihozlari ishlab chiqaruvchi WEDGE CLAMP firmasining “Pivot-Measuring Sustem-PMS” tizimi o’zidan oldingi tajribalarning hammasini o’zida mujassamlashtirgan. Tizim ham sodda, ham arzonroq va uch o’lchamlilik xususiyatiga ega. Tizimning asosini tiklash ishlari jarayonida mahkamlangan holda turadigan qo’zg’aluvchan rama tashkil etadi va u o’lchashni tezlashtiradi hamda aniqlikni oshiradi.