Termiz davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti geografiya kafedrasi

Хўжалиги. Янги Зелландия — қишлоқ хўжалиги юксак даражада ривожланган индустриал аграр мамлакат. Ялпи ички маҳсулотда қ.х. 9%, саноат 25%, хизмат кўрсатиш тармоғи 66% ни ташкил этади. Қишлоқ хўжалигининг асоси — сут, гўшт ва гўшт жун чорвачилиги. 47,5 млн. қўй, 9 млн. қорамол боқилади. Янги Зелландия сариёғ, гўшт, жун ва пишлоқ экспорт қилиш бўйича дунёда олдинги ўринларда туради. Ем-хашак экинлари, буғдой, арпа, сули, дуккакли дон экинлари, сабзавот экинлари экилади. Мева, жумладан, киви етиштирилади. Боғдорчилик (цитрус мевалар, олма, нок, шафтоли, гилос). Токчилик ривожланган. Балиқ ва кит овланади. Ўрмонда ёғоч тайёрланади. Саноатида озиқ-овқат ва енгил саноат ривожланган. Қора ва рангли металлургия, машинасозлик, ёғочсозлик ва целлюлоза қоғоз, кимё, тўқимачилик саноати корхоналари мавжуд. Алюминий, пластмасса, ўғит, цемент, чинни заводлари бор. Кон саноатида табиий газ, темир рудаси, мис, қўрғошин, рух, олтин, кумуш, қўнғир ва тошкўмир, титанмагнетит қуми қазиб олинади. Йилига ўртача 32,4 млрд. кВтсоат электр энергияси ҳосил қилинади. Транспортида денгиз транспортининг аҳамияти катта. Йирик портлари: Веллингтон, Окленд, Литтелтон. Темир йўллар узунлиги 3,9 минг км, автомобиль йўллари узунлиги 92 минг кмни ташкил этади. Веллингтонда халқаро аэропорт бор. Мамлакат ташқи савдосида Япония, АҚШ, Буюк Британия, Австралия, Жанубий Корея, Хитой каби давлатларнинг улуши юқори. Пул бирлиги — Янги Зеландия доллари ҳисобланади.
Nazorat savollari
1.Mamlakatning siyosiy-iqtisodiy geografik o’rniga baho bering.
2.Янги Зеландиянинг tabiiy sharoiti va mineral resurslarining xo’jalik ahamiyati xususida gapirib bering.
3.Mamlakat aholisi soni va o’sishi hamda joylashishining demografik jihatlariga ta’rif bering.
4.Mamlakat aholisining tarkibi,migratsiyasi,hamda urbanizatsiya jarayonlari to’g’risida gapirib bering.
5.Mamlakatning siyosiy ijtimoiy hayotida siyosiy partiyalarning mavqei shuningdek Янги Зеландиянинг xalqaro maydondagi tashqi siyosati haqida so’zlab bering.
6.Янги Зеландия xo’jaligining tarmoqlar tarkibi,va ularning hududiy joylashishi,hamda rivojlanish darajasiga ta’rif bering.
7.Xaritadan mamlakatning eng asosiy sanoat, qishloq xo’jaligi va transport rivojlangan rayonlarini ko’rsating.
8.Mamlakat tashqi iqtisodiy aloqalarining geografik xususiyatlarini izohlab bering.