Termiz davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti geografiya kafedrasi

Mashinasozlik sanoatiga- jami sanoat mahsulot qiymatining va qayta ishlash sanoatida band sanoat ishchi xodimlarining 30 foizi to'g'ri keladi.
Mamlakatda tez sur'atlar bilan o'sib borayotgan mashinasozlik tarmoqlari ichida transport (avtomobilsozlik, kemasozlik, temir yo'llarining harakatlanuvchi sostavlari) va qishloq xo'jalik mashinasozligi alohida ajralib turadi. Mamlakatda energetika hamda tog'-kon va o'rmon sanoati uchun asbob uskunalar ishlab chiqarish rivojlantirilgan, bo'lib Toronta, Monreal, Gamilton, Ottava, Galifaks, Vankuver kabi mashinasozlikning muhim markazlari shakillangan.
Kimyo sanoati-ushbu sanoat tarmog'i asosiy ximiya, mineral o'g'itlar, polimerlar, platmassalar, sintetik mahsulotlar ishlab chiqaradi. Kanada mineral o'g'itlar ishlab chiqarish bo'yicha dunyoda 4-chi o'rinda turadi. Mamlakatda Sarniya, Monreal, Toronta, Niagara-Fols, Kitchener kabi kimyo sanoatining muhim markazlari ishlab turibdi.
O'rmon sellyuloza-qog'oz sanoati- mamlakatning boy o'rmon resurslariga tayanib, so'nggi yillarda tez sur'atlarda rivojlanib bormoqda. Mazkur tarmoqda asosiy ishlab chiqarish mamlakatning sharqiy qismida va yirik gidroelektr stansiyalar joylashgan rayonlarda to'plangan. So'nggi yillarda sellyuloza-qog'oz ishlab chiqaruvchi korxonalar mamlakatning g'arbida Britaniya Kolumbiyasi provinsiyasida, Manitoba provinsiyasining shimolida, Albert, Soskachevan provinsiyalarida ham qurib ishga tushirildi.
Kanada yog'och va qog'oz mahsulotlarini eksport qiluvchi mamlakatlardir.
B). Qishloq xo'jaligi.
Kanadada qishloq xo'jaligida foydalaniladigan yerlarning umumiy maydoni 79 mln gektarni tashkil etadi. Mamlakatning shimolidagi bepoyon hududlarida tovar qishloq xo'jaligini rivojlantirish uchun iqlim sharoitlaridan foydalanish noqulay. Kanada shimoliy hududlarida yashovchi tub aholining asosiy xo'jaligi, o'tmishda bo'lgani singari dengiz ovchiligi, baliqchilik, tundraning kontinental qismida esa bug'u va mo'ynali hayvonlar ovchiligi kabi an'anaviy tarmoqlar tashkil etadi.
Kanadada qishloq xo'jaligida foydalaniladigan yerlar tarkibida haydaladigan yerlar katta qismini ya'ni 60 foizni egallaydi. Shudgor qilinadigan yerlarning katta qismi 75 foizi janubdagi Dasht provinsiyasida joylashgan.
Mamlakatning bosh qishloq xo'jaligi rayoni Dasht provinsiyasi (Soskachevan, Albert, Manitoba provinsiyalari) va (Ontario, Kvebek) provinsiyalari hisoblanadi. So'nggi yillarda Uzoq G'arbning qishloq xo'jaligi mahsulotlarini ishlab chiqarishdagi hissasi oshmoqda.
Dasht provinsiyalari don yetishtirishdagi yaylov go'sht qoramolchiligi va qo'ychilikning go'sht-jun mahsulotlari yetishtirishga ixtisoslashgan. Mamlakatda Saskachevan provinsiyasi asosiy bug'doy yetishtiruvchi provinsiyasi hisoblanadi. (Ushbu provinsiya gerbida-uchta bug'doy boshog'i tasvirlangan). Kanada dunyoda donli ekinlar yalpi hosili bo'yicha beshinchi o'rinda turadi. Bug'doy yetishtirish,ayniqsa uni eksport qilish bo'yicha esa yetakchi mamlakatlar guruxiga kiradi. (Kanada bug'doy eksporti qilish bo'yicha dunyoda ikkinchi o'rinda turadi).
Ko'lbo'yi rayonida chorvachilikning sut va go'sht yetishtirish yo'nalishi, cho'chqachilik, parrandachilik va dehqonchilikning sabzavotchilik, Niagara rayonida esa mevachilik tarqalgan. Mamlakatdagi eng kichik va aholisi zich, qishloq xo'jaligiga ixtisoslashgan Shaxzoda Eduard oroli provinsiyasi o'zining dunyoda eng yirik kartoshkalari bilan mashhur, bu yerda yetishtirilgan sifatli kartoshka urug'lari dunyoning ko'plab mamlakatlariga eksport qilinadi.
Kanadaning Yangi Shotlandiya va Britaniya Kolumbiyasida mevachilik rivojlangan. Ayniqsa olma yetishtirish Yangi Shotlandiya provinsiyasida rivojlangan. Shuningdek bu, yerda Kanada uchun xos uzum yetishtirish va vino ishlab chiqarish, olma, nok, olcha, shaftoli, o'rik yetishtirish yo'lga qo'yilgan. Mamlakatda baliqchilik rivojlangan.