Termiz davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti geografiya kafedrasi

Nazorat savollari
1.Mamlakatning siyosiy-iqtisodiy geografik o’rniga baho bering.
2.Argentina tabiiy sharoiti va mineral resurslarining xo’jalik ahamiyati xususida gapirib bering.
3.Mamlakat aholisi soni va o’sishi hamda joylashishining demografik jihatlariga ta’rif bering.
4.Mamlakat aholisining tarkibi, migratsiyasi, hamda urbanizatsiya jarayonlari to’g’risida gapirib bering.
5. Argentina xo’jaligining tarmoqlar tarkibi, va ularning hududiy joylashishi, hamda rivojlanish darajasiga ta’rif bering.
6.Xaritadan mamlakatning eng asosiy sanoat, qishloq xo’jaligi va transport rivojlangan rayonlarini ko’rsating.
7.Mamlakat tashqi iqtisodiy aloqalarining geografik xususiyatlarini izohlab bering.

19- Mavzu Afrika davlatlari (8-Soat)

Shimoliy Afrika davlatlari.(4soat)

( Jazoir, Misr)

Jazoir
1.Iqtisodiy-siyosiy geografik o'rni.
2.Tabiiy sharoiti va tabiiy resurslari.
3.Aholisi.
4.Davlat tuzumi.
5.Xo'jaligi.

A) Sanoati

B) Qishloq xo'jaligi

V) Transport tarmoqlari
6. Tashqi iqtisodiy aloqalari
Maydoni-2381741km²
Aholisi- 43 851 000 (2021y 23.08)
Poytaxti— Jazoir


Tayanch so'zlar:
Qulay geografik o'rin, boy mineral xom ashyo va aholi salohiyati, immigrasiya, tog'-kon va qayta ishlash sanoat tarmoqlari, plantasiya xo'jaligi.
Mamlakat - Afrika qit’asining shimolida joylashgan bo’lib,Atlas tog’ tizmasining markaziy qismi va Saxara cho’lining bir qismini egallab turadi. Jazoir g’arbda Marokko ; janubda Niger,Mali,Mavritaniya, va sharqda Tunis hamda Liviya bilan chegaradosh.Shimolida mamlakatni O’rta yer dengizi suvlari yuvib turadi.Shimoliy Jazoir relefi asosan ikki tog’ tizmalari -Sohilbo’yi ,Saxari atlasi va tog’ orasidagi dashtlardan iborat.Jazoir iqlimi subtropik o’rta yer dengizli bo’lib yanvar oyida 5 gradus C dan -12 gradus C gacha , iyul oyida esa 25 gradus C ni tashkil etadi.
Ma’muriy hududiy jihatdan mamlakat 48 ta viloylarga bo’linadi. Jazoir poytaxti vilay ma’muriy markazi hisoblanadi, shahar atrofi hududlari bilan birga vilaylarning butun hududlarini egallaydi va katta Jazoir deb nomlanadi. Katta Jazoir – mamlakatning transport bog’lovchi , xalqaro bandargoh va aeroport , asosiy iqtisodiy, ilmiy va ma’daniy markazi hisoblanadi.
Aholisi.Jazoir aholisining katta qismi musulmon sunniylar hisoblanadi. Davlat dini Islom. Davlat tili - arb tili hisoblanadi, ammo hanuzgacha fransuz tilida so’zlashishadi. Aholining etnik tarkibi: Jazoir arablari 83%, berberlar 16 % yYevropaliklar – 1% dan kamroq. Mamlakatda shuningdek arab tili kabi fransuz tillarida ham o’qitiladi.1995 yilda mamlakatning katta aholisini 62% savodli (barcha erkaklarning 74 % va barcha ayollarning 49 % ) edi.
Davlat tuzumi. 1962 –yilda mamlakat mustaqillikka erisahdi.1963-yilda Milliy ozodlik fronti yagona siyosiy partiyaga aylandi.1976-yildagi umum xalq muxokamadan so’ng referendum o’tkazildi,undaAljir Millil Demokratik Partiyasi Milliy Xartiyasi va yangi Konstitutsiya qabul qilindi.1994-yil radikal qarshi taraf ikki guruxga: Qurolli islom guruxi va Qurolli islam xarakatiga bo’linib olishadi.Aljirn-OPEK,Xalqaro savdo tashkiloti va Afrika qitasiga azodir 2005-yilning sentabr oylarida mamlakat yYevropa ittifoqining assotsiatsiyalangan azosi maqomiga ega bo’ldi.