Термиз давлат университети «ахборот технологиялари» кафедраси

Миллий ахборот тизими (МАТ). МАТ унинг таркибига кирувчи ахборот тизимлари билан халқаро ахборот тизимларининг мослигини инобатга олган ҳолда яратилади. Ягона автоматлаштирилган ахборот тизимини яратиш ММА ни юритишда харажатларни қисқартиришга олиб келади. Маълумотномаларни долзарблаштириш ва марказий қўллаб қувватлаш корхона учун бир неча ўзаро боғлиқ бўлмаган ахборот тизимларида янада иқтисодий усул ҳисобланади. Келгусида бу ҳам самара беради, янги тадбиқ этилган ахборот тизимларини воситалари иқтисодида ифодаланади. Мавжуд адекват ММА базалари ва зарур маълумотномаларни дастлабки тайёрлаш корхонадаги бошқа АТ-лойиҳаларни тадбиқ этиш билан боғлиқ молиявий юкламаларни камайишига олиб келади. МAТ ягона тизимидан фойдаланиш сўровнома хизмати сифатининг яхшиланишига олиб келади, маълумотлар бутун, фаол ва зиддиятларсиз бўлади. Натижада эски ва яхлит бўлмаган ахборотдан фойдаланиш натижасида бўладиган эхтимолий молиявий йўқотишлар хажми камаяди. Нихоят, МAТ ягона тизимидан фойдаланиш ташкилотга ягона ахборот мухитини яратиш имконини беради. Турли автоматлаштирилган тизимлар ўртасида тезкор маълумот алмашиш имконияти пайдо бўлади, ташкилот барча тузилмасининг келишилган иш шароити яхшиланади.
Давлат идоралари тақдим этаётган ахборотга фуқароларни масофавий фойдаланишга имконият яратиш. Ахборот коммуникация технологияларидан фойдаланган ҳолда давлат органларининг фуқароларга масофадан туриб маълумотларга мурожат этиш ривожланмоқда.
Замонавий АКТ асосида давлат органлари маълумотларига масофадан мурожат қилишнинг асосий мақсади қуйидагиларни таъминлайди:

• 
  идора ва маҳкамаларнинг интернет тармоғидаги сайтлари, тўлиқ ва ўз вақтида тегишли бўлган янгиликларни чоп этиш, фойдаланишда қулайлик, шу билан бирга уларнинг таркибидаги маълумотларга рухсат;
  
• 
  марказий идораларга фуқаролар томонидан телефон орқали мурожаатларини амалда тадбиқ этиш;
  
• 
  давлат ҳокимияти органлари фаолияти ҳақидаги хабарларга жамоат ҳуқуқларини формаллашган инфраструктураси, Фуқаро ва ташкилотларга қаратилган давлат хизматлари;
  
• 
  Ўзбекистон Республикаси давлат ҳукумати органларининг wеб сайтлари учун интернет тармоғида сервер технология ҳудудларини яратиш;
  
• 
  фуқароларга хизмат кўрсатувчи давлат ташкилотлари ва фуқаролар билан биргаликда ишловчи давлат органлари учун фуқароларни қўллаб-қувватловчи ягона ёрдамчи-маълумот тизимни яратиш.
  

Замонавий АКТ воситаларидан фойдаланган ҳолда давлат органлари хизматларини тақдим этиш:

• 
  кўп функцияли марказга асосланган ҳолда давлат хизматларини тақдим этиш;
  
• 
  интернет тармоғидн фойдаланган ҳолда давлат хизматларини тақдим этиш;
  
• 
  юридик аҳамиятга эга бўлган ягона инфраструктурани яратиш;
  
• 
  алоҳида давлат органлари ўртасида маълумотларни алмашиш жараёнларини автоматлаштириш мақсадида, шу билан бирга давлат органларининг Ягона Ойнага мурожаатини форматлаштириш, қайсики ҳудудий жойлашган ахборот тизимини тақдим этувчи, давлат ҳокимиятлари ўртасида ўзаро ахборот тизимида маълумотларни таминлаш, ҳудудий ўзини бошқарувчи органлар ахборот тизими ва электрон ҳолатдаги давлат органлари хизматлари ахборот тизими қизиқишлари;
  
• 
  давлат органларининг ўзаро орасидаги, фуқаролар билан биргаликда ва органлар билан биргаликдаги замонавий идинтификатсия усулларидан ва рақамли имзолардан фойдаланган ҳолда ахборот бўгликларини ташкил этиш. Ушбу ўзаро боғлиқликларда ахборот ўзаро алоқаларида аниқ қатнашчиларни аниқлаб олиш мумкин, ваколат берувчи давлат органлари, ўзаро ахборот боғликларида қатнашувчилар, ахборот бирлашмасидаги қатнашувчиларнинг сана ва вақти, шу билан бирга ўхшаш ахборотларга каолат бериш, ягона бир қатнашувчига юборилган маълумотларни автоматик бошқа қатнашувчилар ҳам қабул қила олиши;
  
• 
  идоралараро ҳимояланган ҳужжатлар алмашинувини ривожлантириш;
  
• 
  давлат органлари режалари ва мониторингини жорий этиш;
  
• 
  электрон ҳукумат асосида норматив ҳуқуқий базасини яратиш.