Termiz davlar universiteti tabiiy fanlar fakulteti botanika kafedrasi

 
 
Suvning sun‟iy hujayra ichiga kirishi natijasida, 
hajmining kattalashuvi, olingan sariq qon tuzining konsentratsiyasiga bog‟liq 
bo‟ladi. Agar birinchi tajribada sariq qon tuzining eritmasi, mis sulfat eritmasiga 
nisbatan 2-4 marta katta bo‟lgan bo‟lsa, sariq qon tuzini kristal holda olgan paytda 
esa, uning konsentratsiyasi bir necha o‟n martalab yuqori bo‟ladi. Shuning uchun 
ham tajribani sariq qon tuzining kristali bilan olib borilganda, hosil bo‟lgan sun‟iy 
hujayra hajmining kattalashuvi ancha kuchli bo‟ladi. Hosil bo‟lgan “sun‟iy 
hujayra” hajmining oshuvi bilan bir vaqtda ichki gidrostatik bosim ham oshadi. 
Mana shu gidrostatik bosimga bardosh bera olmagan hujayra qobig‟i ma‟lum 
vaqtdan keyin yorilib (yirtilib) ketadi. Hujayraning nobud bo‟lishi bilan tuzlar 
orasida yana kimyoviy reaksiya ketadi va natijada birinchi holatdagidek, yarim 
o‟tkazgich parda qayta hosil bo‟ladi. Bu “sun‟iy hujayra” ham ma‟lum 
kattalikgacha o‟z hajmini oshiradi va u ham bora-bora nobud bo‟ladi. Bu jarayon 
bir necha marta takrorlanadi.
Shunday qilib, bu tajriba orqali “sun‟iy hujayraning” yarim o‟tkazish 
xususiyatiga ega ekanligini (suvni oson o‟tkazishligini, unda erigan moddalarning 
esa tutilib qolishligini) ko‟rish mumkin. 
Vazifa: 
Tajribadan olingan natija va xulosalarni daftaringizga yozing. 
Tajriba natijasi quyidagicha,__________________________________________ 
__________________________________________________________________ 
O`tkazilgan tajribadan quyidagicha xulosaga keldim,____________________ 
__________________________________________________________________ 
Ilova va izoh uchun 
(tajriba paytidagi va bajarib bo`lingandan so`ng olingan 
tajriba ishi bo`yicha suratlar va ularning izohi keltiriladi)