Tema: Stiller ham vizual informatsiyalar

Ishki faktorlar–bul informaciyanın’ payda bolıwı (jaratılıwı), tu’rleri, qa’siyet-leri, informaciyalar menen tu’rli a’mellerdi orınlaw, olardı toplaw, jetkerip beriw, saqlaw h.t.b.

Sırtqı faktorlar - bul informaciyalıq texnologiyanın’ texnikalıq u’skenelik qurallar arqalı informaciyalar menen tu’rli wazıypaların a’melge asırıwdı bildiredi.
Islep shıg’arıw tarawındag’ı texnologiyalıq tu’sinikler (normativ, texnologiya-lıq process, texnologiyalıq a’mel ha’m basqalar)di informaciyalıq texnologiyada da qollaw mu’mkin. Qa’legen texnologiyada joqarıdag’ı tu’siniklerdi kiritiwden aldın, ha’mme waqıt maqsetti anıqlaw lazım.
Son’ınan maqsetke alıp keletug’ın barlıq mo’lsherlengen ha’reketlerdin’ du’zi-lisin du’ziwge urınıw ha’m za’ru’r bolg’an da’stu’riy ta'miynattı tan’law kerek.
Materiyallıq islep shıga’rıwda ha’r tu’rli arnawlı qurallar, stanoklar, u’skeneler ha’m basqalar isletiledi.
Informaciyalıq texnologiyalar ushın da o’zinin’ u’skene ha’m quralları bar. Bular kseroks, telefaks, faks, skaner ha’m basqa qurallar.
Bul qurallar arqalı informaciyalarg’a qayta islew berilip, o’zgertiriledi. Ha’zir-gi waqıtta informaciyanı qayta islew ushın komp’yuterler ha’m komp’yuter tar-maqları ken’ qollanılmaqta. Informaciyalıq texnologiyada komp’yuterler ha’m komp’yuter tarmaqlarının’ qollanıw haqqında aytılg’anda ko'binese komp’yuter ha’m kommunikaciyalıq texnologiya haqqında aytıladı.
Informaciyalıq texnologiyalar ja’miyet informaciyalıq resurslarınan paydala-nıwdın’ en’ a’hmiyetli usıllarınan biri bolıp, ha’zirgi waqıtqa shekem bir neshe evo-lyuciyalıq basqıshlardı basıp o’tti. Olar to’mendegishe:

1- basqısh.
XIX a’sirdin’ ekinshi yarımına shekem dawam etken. Bul basqıshta "Qol" informaciyalıq texnologiya ilgeri su’rgen. Onın’ quralı: pero, sıya ıdısı, kitaplar bolg’an. Kommunikaciya, yag'nıy baylanıs adamnan adamg’a yamasa pochta arqalı xat ja’rdeminde a’melge asırılg’an.

2 -basqısh.
XIX asirdin’ aqırı, onda "Mexanikalıq" texnologiya qolla-nılg’an. Onın’ tiykarg’ı quralı jazıw mashinkası, arifmometr sıyaqlılardan ibarat.

3-basqısh.
XX a’sir baslarına tiyisli bolıp, "Elektromexanikalıq" texnologiyalar menen ajıraladı. Onın’ tiykarı sıpatında telegraf ha’m telefonlardan paydalang’an. Bul basqıshta informaciyalıq texnologiyanın’ maqseti de o’zgerdi. Onda tiykarg’ı deregi informaciyanı sa’wlelendiriw formasınan, onın’ mazmunın sa’wlelendiriwge ko'shirildi.