Тема: Анатомия панинин классификациясы рауажланыу тарийхы хам уйрениу методы

Orta miy (mesencephalon)

Orta miy tómendegilerden ibarat: aldınǵı tárepinde miy ayaqshaları menen ilme-tesik perde, arqa tárepinde tórt tóbeshik plastinkası, eki qaptal tárepi tórt tóbelik iyinlerinen ibarat. Orta miydiń ortasınan aldınan arqaǵa qaray miy suw jolı (silviy suw jolı) ótken.
Orta miyde kóbirek kóriw hám esitiw sistemalarına tiyisli elementler jaylasqan.
Orta miy quramına kiriwshi bólimlerdiń arqadaǵısın, arqa miydiń tóbesi dep ataydı. Bul bólim aldınǵı miy shatırınıń qırǵaǵınan shiyshe tárizli denege shekemgi aralıqtı iyeleydi hám miy yarımsharları astında jasırınǵan halda turadı. Bul plastinkanıń artında hár eki tárepte, astın-ústin jaylasqan ekewden tórt tóbelik boladı. Bul tóbelikler funktsiyası jaǵınan ekige bólinedi. Kesesine bir-birine jaqın turǵan ústingi eki tóbeshikte kóriw jolınıń qabıq astı orayı, tómengi eki tóbeshikte bolsa esitiw jolınıń qabıq astı orayı jaylasqan.
Orta miydiń ekinshi bólimi miy ayaqshaları esaplanadı. Olar eki juwan tosıq kóriniste Varoliy kópiri aldınǵı qırǵaǵınıń eki qaptal tárepinen baslanıp, aldınǵa hám eki qaptalǵa qaray bir-birinen uzaqlasıp kete baslaydı, sońında aqırǵı miy yarım sharları ishine kirip ketedi. Áne usı jerde olardıń ústinen kóriw jolı kesip ótedi. Sonıń ushın olardıń miy yarımsharları ishine kirip baratırǵan ushları kórinbeydi.
Miy ayaqshaları aqırǵı miyge hám miy qabıǵına barıwshı ótkeriw jollarınan ibarat bolǵanlıqtan, sırttan qaraǵandada bul jollar taram-taram bolıp bilinip turadı.
Ayaqshaladıń ishki shet júzelerinde usı jerden shıǵıwshı kózdi háreketlendiriwshi nerv (III) tiń izi tikkesine jaylasıp, kórinip turadı.
Birlemshi orta miy qabıǵı boslıǵı esabınan payda bolǵan miy suw jolı tórt tóbeshik plastinkasın orta miydiń basqa bólimlerinen ajıratıp turadı. 1,5 - 2 sm uzınlıqtaǵı bul jińishke kanal III qarınsha menen IV qarınsha arasında jaylasqan bolıp, usı eki qarınnshanı bir-biri menen qosıp turadı. Bul kanal kúlreń zat qabatı menen oralǵan.

Orta miydiń ishki dúzilisi

Miy ayaqshası kesesine kesilgende onıń qara qoqshıl zat penen eki: aldınǵı hám arqa bóleklerge bólingeni kórinedi. Arqadaǵı bólimi ayaqshanıń tóbesi, aldınǵı bólimi bolsa ayaqshanıń tiykarı delinedi. Aldınǵı bóliminde qızıl ózek jaylasqan. Qızıl ózektiń tóbesinde hám onnan biraz shetirekte ishki ilmek qatlam turadı, bul kópir tóbesindegi ilmektiń dawamı. Ilmek qatlamı menen oraylıq kúlreń zat arasında tor formatsiya jaylasqan. Oraylıq kúlreń zattıń aldınǵı bóliminde, orta sızıqqa jaqın turǵan (III) bas miy nerviniń ózegi, onıń astında bolsa Yakubovich tapqan parasimpatik ózek jaylasqan. Oraylıq kúlreń qabattıń orta sızıqqa jaqın turǵan aldınǵı bóliminde túte nervi (IV) ózegi jaylasqan.