Технологияси

Ўстирувчи моддалардан фойдаланиш:
Тўпгулга 1 л сувга 100 мг (0,1 г) 
гиббериллин аралаштириб ботирилса, ҳосил 40-50 % гача ошиб, сифати 
яхшиланади. 1 гектарга 30 г гиббериллин сарфланади. 
Ўғитлаш:
N
120
P
60
K
30
кг/га берилади. 
Токни ўстириш системаси:
Аймоқи, дарахтлар билан бирга ўтқазиш, 
қозиқларга осиб ўстириш, ерда ўстириш, ишкомда ўстириш, сўрида (воишда) 
ўстириш, вертикал сўри (симбағазлар)да ўстириш. 
Токка шакл бериш:
Калласимон, 1 ва 2 томонли, косасимон, кордон ва 
елпиғичсимон шакл берилади 
Токни кесиш:
Асосий агротадбир, ҳар йили ўтказилади. 
Токнинг яшил қисмларида олиб бориладиган ишлар.
Хомток, қўлтиқ 
новдаларни олиб ташлаш, новдаларнинг учини чилпиш, қўлтиқ новдаларда ҳосил 
етиштириш, 
новдаларнинг 
учини 
кесиш, 
баргларни, 
узум 
бошларни 
сийраклаштириш. 
Қўшимча сунъий чанглатиш.
10-15 % ҳосилни ошради. 
Совуқдан асраш, хатосини тўлдириш, кўмиш кабилар.
Узум ҳосилини чамалагандан сўнг узилади. Чамалаш учун далада ҳар 5-қатор, 
қаторда эса ҳар 5-туп белгиланиб, улардаги узум бошлари саналади. улар йиғиндиси 
туплар сонининг ўртача бир тупдаги узум бошлар сони аниқланиб, ўртача узум 
бошлар сони аниқланиб, ўртача узуми бош вазнига кўпайтирилади. 
Ҳосилдан фойдаланишга қараб ҳар бир навнинг ҳосилини йиғиш муддати тўғри 
белгиланиши лозим. 
Янгилича шу ерда истеъмол қилинса, узум тўла навга хос ўлчамга ва рангга эга 
бўлиши лозим. 
Узоққа жўнатиладиган бўлса, тўла пишишгача узиб олиниши ва камида 15 % 
шакарга эга бўлиши керак. 

---

177 
Чиллакида 10-11 %, Ҳусайни лундада – 12-13 %, Эчкемарда – 11 % бўлганда 
узилади. 
Виночилик саноати учун узум узиш муддати қандай винолар тайѐрланишига 
боғлиқ. Спиртсиз винолар учун эрта август-сентябрда, енгил десерт винолар 
тайѐрлаш учун – сентябрь ўртасида, кучли ва оғир ликѐр винолар учун сентябрь 
охири – октябрда узиб олинади. Вино тайѐрлаш учун Ўзбекистонда узум таркибида 
шакар кондициясига биноат 16-19 дан 22-26 % гача белгиланган. 
Майиз ва концентратлар учун узум кеч узилади. Оқ кишмишда шакар 22 % дан 
кам бўлмасин. 
Узумни сақлашнинг бир қанча усуллари мавжуд: 
1.
Энг яхши ҳарорат 0,5-1
0
ва ҳаво намлиги 85-90 % бўдган махсус 
биноларда очиқ ва ѐпиқ яшикларда сақлашдир. 
2.
Хўжаликларда қуруқ жойда узум осиб сақланади. Олтингугурт по-
рошоги доимо ҳар 10 кунда дудлаб турилади. 
3.
Қумда кўмиб сақлаш. 
4.
Новда барглари билан сақлаш (сувда туради новда кесилган жойи, 
вақти-вақти билан кесиб турилади). 
5.
Узум тупдан узиб олинмасдан ҳам сақланади (тупга яқин жойдан чукур 
ковланиб, учтига ишком қилинади).