Tavarlarni kimyoviy tarkibi asosida sinflash va sertifikatlash fanining mamlakat iqtisodiyotining rivojlanishidagi ahamiyati

 

 

 

 

 

 

Tovarlarni sertifikatsiyalashda sifat ko’rsatkichlarini  

tekshirish usullari: 

─Organoleptik usul; 

─Toksokologik suyuqlashtirish usuli; 

─Mikrobiologik usul; 

─Biologik usul; 

─Texnologik Lyuminissent usuli; 

─Fizik-kimyoviy usul; 

Tovarlarning sifat ko’rsatkichlarini sertifikatlashtirish soxasida ISO ning 

faoliyati. 

1987 yil ISO 9000 standartlari seriyalarini nashr qildi. 1994 yilda to’ldirilgan 

nashrning  yangisi  chiqdi.  Bunda  standartlarning  qanchalik  ahaimyatli  ekanligi 

haqida  gapirilardi.  Sertifikatlashtirish  sohasida  MEK  bilan  hamkorlik  qildi. 

Sertifikatlashtirish  asosiy  rahbariyat  «uchinchi  mamlakat  ishlab  chiqarish 

Bozor iqtisodiyoti sharoitida tovarlarni 

normativ tehnik hujjatlarga qo’yiladigan 

talablar 

Sifat ko’rsatkichiga 

qo’yiladigal talablar 

Xom ashyoga va yarim xom 

ashyolarga bo’lgan talab 

---

66 

 

sertifikatlashtirish 

tizimining 

umumlashtirish 

aqidalari» 

da 

takidlanganidek 

ISO-MEK 

rahbariyati  hisoblanadi.  Ular  o’zida  milliy 

sertifikatlashtirish  tizimlarini  yaratish  bo’yicha  tavsiyalarini  mujassamlashtiradi. 

Bu  xujjatlarning  rivojanishi  natijasida  rahbariyatga  asosiy  xulosalar  qilindi.  Unda 

sertifikatlashtirish  va  nazorat  organlari,  shuningdek  tadqiqot  labaratoriyalariga 

umumlashtirilgan  talablar  kiritiladi.  Labaratoriyaga  qo’yiladigan  talablardan  biri 

tizimning  ish  sifatini  ta’minlashdir.  Labaratoriyadagi  shaxs  uchun  bu  tizimni 

tashkil  etadigan shakl kiritilgan va u quydagilarni o’z ichiga oladi: 

-labaratoriyaning tashkiliy sxemasi; 

-labaratoriya tomonidan ko’rsatiladigan xizmatlar va bo’limlar burchlarining 

funksional ro’yxati; 

-ish sifatini ta’minlovchi umumumiy mashg’ulotlar har bir tur 

tadqiqotlarning sifat ta’minoti choralari; 

- standartlar, qo’llanmalar, ishlab chiqarish metodikalari, instrukstiyalar va 

boshqalarning bo’lishi; 

- mijozlardan axborot olishni tashkil  etish; 

-reklamalarning ko’rib chiqilishi tartibi haqida xujjat; 

-jixozlarni tekshirishning umumiy dasturlari; 

-jixozlarning har bir turining instrukstiyalari; 

-namunalar identifikatstiya qoidalari; 

-ro’yhatga olingan tadqiqot protokollarining kerakli 

usularini bo’lishi. 

ISO-MEK tadqiqotlar labaratoriyasi (ILAK) akkreditlanish bo’yicha xalqaro 

konfrenstiyalar  buyurtmasi  bilan  rahbariyat  "labaratoriyalarining  malaka  oshirish 

tadqiqotlari"  ishlab  chiqildi bu  ko’p  mamlakatlarning  tadqiqot  labarotiriya  ishlari 

darajasini  baholash,  texnik  kompetentlik  va  faoliyat  sohasini  labaratoriyalarning 

akkreditlanishi,  tadqiqot  usularning  samarasini  baholash  va  boshqa  masalalarni 

echishda katta rol o’ynaydi[13,16]. 

---

67