«tastiyiqlayman»


Statsionar jag`day xarakteristikasi menen tanisiw



Download 0,78 Mb.
bet4/24
Sana19.04.2022
Hajmi0,78 Mb.
#564573
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   24
Bog'liq
Биофизика Лаборатория Есимбетов Р

Statsionar jag`day xarakteristikasi menen tanisiw
(Teorell modeli).
Ashiqsistemanin`turaqlistatsionar jag`dayin gidrodinamikaliq modelde ko`rsetse boladi. Model` u`sh idistan quralg`an bolip, olar o`z-ara R1ha`m R2 tu`tiksheler menen biriktirilgen (9-su`wret). Model` islewinin` za`ru`riy sha`rti bul N1 ha`m N2 idislar «derek» ha`m «a`mel» sipatinda sirtqi ortaliqti, al N-idisi, og`an jalg`ang`an tu`tiksheler menen birgelikte, ashiq sistemani belgileydi. Idis N-dag`i statsionar jag`day, N1 ha`m N2 - idislardag`i basimlar parqi ha`m tu`tikshelerdin` parametrleri menen belgilenetug`in suyiqliqtin` ag`is tezliklerine baylanisli jag`dayda kelip shig`adi.
Suyiqliqtin` ag`is tezlikleri N1 ha`mN2 - idislardag`i qa`ddiler parqina tuwri proportsional bolip, R1 tu`tikshesindegi ag`is tezligi
V1qk1(h1-h) (1)
R2 tu`tikshesinde bolsa V 2q k2 (h-h2)
ten` boladi, bul jerdegi k1 ha`m k2 - o`tkeriwshen`lik birlikleride belgilengen koeffitsientler bolip, qarsiliqqa keri proportsional.

9-su`wret. Ashiq sistema gidrodinamikaliq modelinin` ko`rinisi.
Sistema arqali suyiqliqtin` u`zliksiz ag`iwi ha`m onin` tu`tiksheler diywalina su`ykelisiwi qaytpas protsessler bolg`ani ushin, sistemada entropiya u`ziliksiz joqarilap baradi. Entropiyanin` payda boliw tezligi bolsa, suyiqliqtin` ag`isinin` tezlikleri menen usi ag`islardi keltirip shig`ariwshi ku`shlerdin` ko`beymesine ten`.
Tu`tikshe R1 de ju`zege keletug`in entropiya ushin to`mendegishe jazamiz:
,
tu`tikshe R2 – ushin bolsa (2)
Bul jerde T-absalyut temperatura, dS/dt - entropiyanin` o`siw tezligi, V1 ha`m V2 - ag`is tezlikleri, (h1-h) ha`m (h-h2) - bolsa idislardag`i suyiqliqtin` qa`ddiler arasindag`i pariq.
Formula (2) dag`i on` ha`m sol ma`nisler waqit birliginde ajiralip shiqqan energiya quwatin belgileydi, yag`niy sol ta`repindegisi issiliq energiyasin, on` ta`repindegisi bolsa mexanikaliq energiyani belgileydi. Demek, bul formulalar tu`tiksheler R1, ha`m R2 de mexanikaliq energiyanin` qanday bo`limi su`ykelisiw protsessi sebepli ekvivalent mug`darda issiliq energiyasina aylaniwin ko`rsetedi.
Solay etip, pu`tin barliq sistemada entropiyanin` o`siw tezligi to`mendegishe boladi:


(3)

Formula (3) g`a formula (1) ha`m V1 ha`m V2 ma`nisleri qoyilsa, to`mendegi ten`leme kelip shig`adi.


(4)
Formula (4) dag`i ni TS arqali belgilep, TS - nin` h - qa g`a`rezlilik grafigin siziw mu`mkin. Formula (4) nin` on` ta`reptegi ma`nisleri kvadratli bolg`ani ushin TS - h qa - g`a`rezlilik grafigi parabola formasinda payda boladi.
Bizge belgili, parabola siziqlarinin` bag`dari formuladag`i on` ta`reptegi ma`nislerinin` belgisine baylanisli. Egerde k1ha`m k2 on` belgige iye bolsa, parabola siziqlari joqari qaray bag`darlanadi. Bul jag`day entropiyanin` o`siw tezliginin` minimal mug`dari menen xarakterlenetug`in turaqli statsionar jag`dayg`a say keledi.
Eger tu`tikshelerdegi ag`is tezlikleri o`zgertirilse, N – idisdag`i suyiqliq qa`ddide de o`zgeredi, yag`niy sistema jan`a statsionar jag`dayg`a o`tedi. N – idistag`i statsionar jag`day birden tiklenbesten, da`slep belgili bir maksimal yamasa minimal qa`ddiler arqali o`tip, son` aldin`g`i jag`dayg`a jaqin keletug`in ma`lim bir qa`ddide turaqlasiw arqali tiklenedi.
Joqaridag`ilardi juwmaqlastirip, turaqli statsionar jag`dayda N – idistag`i suyiqliq qa`ddinin` ha`r qanday jiljiwi, a`lbette onin` da`slepki jag`dayg`a qaytiwi menen tamamlanip, sistema entropiyasinin` minimal o`siwi menen xarakterlenedi.
2- LABORATORIYA JUMISI

Download 0,78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   24




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish