Ташқи кўрикдан ўтказиш (соматоскопия) Ишдан мақсад: Организмни ташқи кўрсаткичларини аниқлаш. Ишнинг бориши

Одам танасининг умумий тузилиши (конститусионал тузилиш) типларига мувофиқ ҳолатда, кўкрак қафасининг шакли қуйидаги учта типда бўлиши мумкин: яъни, меёрий стеник, астеник ва гиперстеник типда қайд қилинади. Кўпинча ҳолатларда одам организмида кўкрак қафасининг шакли аралаш типда бўлиши хам кузатилади.
Меёрий стеник типдаги кўкрак қафаси унинг олдинги ва орқа, кўндаланг ва бўйлама ўлчамлари нисбатлари ўзаро пропорсионал ҳолатда бўлиши, ўмров устки ва остки соҳалари ўртача даражада ифодаланганлиги билан тавсифланади. Елка кураклари кўкрак қафасига зич ҳолатда ёпишиб туради, қовурғалар оралиғи соҳаси яққол ифодаланмайди. Қорин устки қисми бурчаги қиймати тўғри ҳолатга яқинлашади ва таҳминан 90^о га тенг ҳисобланади.
Астеник кўкрак қафаси – етарлича даражада ясси шаклда бўлиб, шу сабабли унинг олдинги – орқа ўлчамлари кўндаланг ўлчамларига нисбатан солиштирилганда меёрий даражадан камайганлиги кузатилади. Ўмров устки ва остки соҳалари ботиқ ҳолатда бўлиши, кураклар кўкрак қафаси соҳасидан узоқлашиши қайд қилинади. Ўнинчи (Х) қовурғанинг четлари эркин ҳолатда жойлашади ва пайпаслаб кўрилганда осонлик билан кўкрак қафаси соҳасидан бўртиб, ажралиб туриши қайд қилинади. Қорин устки соҳаси бурчаги ўткир бурчакни хосил қилиб, бурчак қиймати 90^о дан кичик бўлиши кузатилади.
Гиперстеник типдаги кўкрак қафаси. Бунда кўкрак қафасининг олдинги – орқа диаметри меёрий стеник типга нисбатан каттароқ қийматга эга ҳисобланади ва шу сабабли, кўндаланг кесим ўлчамлари айлана шаклга яқинлашади. Қовурғалараро оралиқлар тор кўринишда, умроқ устки ва остки соҳаси кучсиз ифодаланганлиги қайд қилинади. Қорин устки соҳаси бурчагининг қиймати 90^о дан катта ҳисобланади.
Кўкрак қафасининг патологик шакли кўкрак қафаси бўшлиғида жойлашган ички органларда турли хилдаги касалликларга боғлиқ жараёнлар таъсири остида ёки склетнинг деформатцияга учраши таъсирида ривожланади. Жисмоний тарбия билан доимий равишда, касбий фаолият сифатида шуғулланувчиларда кўпинча воронка шаклидаги кўкрак қафаси, шунингдек рахит касаллигида кузатилувчи ёки қайиқсимон шаклдаги кўкрак қафаси рифожланиши кузатилади.