Tasdiqlayman” O’quv ishlari bo’yicha prorektor Xodjaniyozov. S. U

1. Мутахассис модели таълим мақсаларини аниқлашнинг асоси сифатида. Таълимни инсонийлаштириш, шахс ривожланишининг асосига айлантириш, фанларни ўқитишга янгича ёндашишни талаб қилади. Талаба муайян мутахассислик йўналишида таълим олар екан, у ривожланиши, шахслик сифатларини намоён қилиши даркор. У нафақат йетук мутахассис сифатида шаклланиши, балки комилликни ўзида мужассам қилиши лозим.

Бугунги кунда мутахассис шахсига қандай талаблар қўйилмоқда?

Ўз касбининг йетук мутахассиси.

Мустақил фикрлайдиган, егаллаган билимларини амалда қўллаб оладиган.

Билимларини мустақил кенгайтиришга қодир шахслар еканлиги таокидлаб ўтилди.

Инсоният тафаккури жадал суроатлар билан тараққий қилмоқда: Интернет, Марсга илмий-тадқиқот ишларини бажара олувчи роботларнинг учирилиши, ўзга сайёралар билан алоқалар ўрнатишга бўлган интилишлар, янги техника ва технологиялар давримиз мисли кўрилмаган янгиликлари билан замондошларимизни ҳайратга солмоқда. Шундай екан жамиятимизнинг ертанги аозоси, олий таълим даргоҳининг бугунги битирувчиси ўз соҳасининг йетук мутахассиси бўлиши билан бирга:

– ўзгарувчан ҳаёт шароитига муваффақиятли мослашувчан бўлиши;

– ўз имкониятларини аниқ баҳолай билиши;

– ҳаётда ўз ўрнини йўқотмаслиги учун таълим жараёнида ўрганган билим ва малакалари аниқ ва тўри қўллай билиши;

– мустақил, танқидий ва ижодий фикрлаши, ҳаётда юзага келиши мумкин бўлган муаммоларни олдиндан кўра билиши, уларни бартараф қилишнинг рационал йўлларини топиши;

– муайян муаммоларни ҳал қилиш учун зарур ахборотларни излаш, улар устида ишлаш, таҳлил қилиш, муаммоларни ҳал қилиш бўйича турли гипотезаларни илгари суриши, ҳал қилишнинг турли вариантларини ишлаб чиқиши, статистик маҳлумотлар билан ишлаши, асосли хулосалар чиқариш ва улар асосида муаммоларни ҳал қила билиши;

– мулоқотчанлик, бирор масала бўйича ҳамкорликда фаолият юрита олиши, кескинликни олдини ола билиши;

– солом ва самарали, мазмунли ҳаёт кечириши;

– интеллектуаллик, маданиятлилик, маънавиятлилик сифатларига ега бўлиши кабилар талаб қилинади.

Юқоридаги талаблар таълим жараёнини тубдан ўзгартиришни кўзда тутади. Ўқитишнинг анъанавий шакллари тайёр билимларни асосан репродуктив методлар ёрдамида ўзлаштириб олишга асосланган. Билимларнинг тез ескириши ва янгиланишидан иборат бўлган, ҳозирги информацион портлаш шароитида таълимнинг бундай мазмуни ўзини оқламайди. Теварак-атрофдаги воқеа-ҳодисаларни ўрганиш, таҳлил қилиш, моҳиятига йетиш учун ўткир ва мантиқий тафаккурни ривожлантириш лозим. Шундагина ҳаётда, меҳнат фаолияти жараёнида хатога камроқ йўл қўйиш мумкин. Шунинг учун ҳам ҳозирги замон ўқув жараёни талабалардан мустақиллик, онглилик, фаоллик, ижодийлик, мулоқотчанлик, мослашувчанлик сифатларини таркиб топтиришга қаратилмои даркор.