Режа.
Кириш.
Натижавийликка йўналтирилган бюджетлаштириш – ижтимоий соҳани бошқариш ва молиялаштиришни такомиллаштириш техналогияси.
Бюджет муносабатларини такомиллаштириш ва унинг истиқболлари.
Натижавийликка йўналтирилган бюджетлаштириш амалиётида маҳаллий бюджетлар аҳамиятини ошириш масалалари.
Бюджетдан молиялаштириш усуллари ва уларнинг ўзига хос хусусиятлари.
Хулоса.
Фойдаланилган адабиётлар.
Кириш
Ижтимоий соҳага қарашли таълим ва соғлиқни сақлаш муассасалари харажатларини режалаштириш ва молиялаштириш жараёнларини самарали бошқаришнинг умумий мақсади – аҳоли фаровонлигини нафақат бугун, балки истиқболда ҳам тўлиқ таъминлашдир.
Ўзбекистон Республикаси президенти шавкат Мирзиёев Ўзбекистон Республикаси Конституциянинг 26 йиллигига бағишланган маърузасида таъкидлаганидек, «Халқимизнинг фаровон ҳаёт кечириши учун муносиб шароит яратиш – Конституциямизнинг бош мақсадидир... Ҳаракатлар стратегиясида белгиланган вазифаларни бажариш ҳамда халқ билан мулоқотларда билдирилаётган таклифлар асосида келгусида ижтимоий соҳада қуйидаги вазифаларни амалга оширишимиз лозим бўлади».
Ӯзӯзидан маълумки, бундай шароитда давлат бюджетининг ижтимоий соҳа харажатларини режалаштириш ва молиялаштириш, мазкур харажатлар учун ажратилган бюджет ва бюджетдан ташқари маблағларнинг самарадорлигини ошириш ҳамда ижтимоий соҳага қарашли ташкилотларни бошқаришда «натижавийликка йўналти рилган бюджетлаштириш» технологиясига қара тилган назарийметодологик ва ташкилий масалалар ӯта долзарб аҳамият касб этади. Сўнги йилларда мамлакатимизда қабул қилинган 20172021 йилларга мўлжалланган Ҳаракатлар стратегияси доирасида олиб борилаётган ислоҳотлар жумладан Давлат молияси тизимида ҳам бир қатор туб ўзгаришлар амалга оширилди. Уни ислоҳ қилиш стратегияси қабул қилинди. Ушбу тизим ҳам босқичма босқич жаҳон молия стандартларига мослаштириб борилмоқда. Умумэътироф этилган халқаро тажрибалар амалиётга татбиқ этилмоқда. Пировард натижада мамлакатнинг иқтисодий инвестициявий жозибадорлиги ошишига, шунингдек, молия тизимининг шаффофлиги ва бюджет маблағларининг самарали ишлатилишига эришилади.
Давлат бюджетидан молиялаштиришда мамлакатлар турли усуллардан фойдаланиб маблағларни тақсимлашни амалга оширадилар. Бюджет харажатларини йўналтириш ва улардан мақсадли фойдаланиш асосий омиллардан бири ҳисобланади. Тадқиқотлардан маълумки, давлат бюджети давлатнинг зиммасидаги вазифаларни бажарилиши учун молиявий таъминлаш воситаси сифатида акс этиб келган. Бу эса, давлат бюджетидан молиялаштириш усулининг қандай бўлишидан қатъий назар давлатнинг вазифалари бюджетдан молиялаштирилиши доимий мавжуд бўлишини англатади.
Доц. И.Алимов “...ҳар бир мамлакатда давлат бюджети тузилмаси ва бюджет тизими мавжуд бўлиб, бюджет тузилмаси мазкур давлатнинг сиёсий-маъмурий тузилмасига асосан шакллантирилади. Давлат бюджети тузилмаси ўз моҳиятига кўра, давлат бюджетини тузиш тамойиллари, уни тузиш, кўриб чиқиш, қабул қилиш ва ижро этиш тартиби, бюджет даромадларини шакллантириш, унинг харажатларини амалга ошириш тамойилларини ташкил этишни ифодалайди” деб таъкидлаб ўтади
Бизнингча, бюджетдан молиялаштириш усулларининг қандай бўлиши давлат зиммасидаги масалаларни ўзгартиришни тақозо қилиши керак эмас. Бюджетдан молиялаштириш усулларидан фойдаланишдан кўзланган мақсадга эришиш учун самарали эканлигини ифода этиши лозим. Шу боисдан, давлат стратегик мақсадларига бюджет харажатларини уйғунлаштириши лозим бўлади.
.
Do'stlaringiz bilan baham: |