Tarmorlarni rejalashtirish 12 bob indd

UDK: 004 (075) 
KBK 32.81
ISBN 978-9943-4083-4-0
© «NOSHIR» nashriyoti, 201
4
.
Q35
– 3 –
KIRISH
Tarmoqlar yil sayin har bir firma, kompaniya, ishlab chi -
qa rish korxonasi va o‘quv muassasalari uchun zarur, sifatli ish 
dastgohi bo‘lib bormoqda. Apparat va dasturiy vositalarni rivoj-
lanishi, mukammaligi va shu bilan bir qatorda ko‘rinishidangina 
soddaligi, ko‘pchilik foydalanuvchilar tarmoqlari o‘z kuchlari 
bilan o‘rnata oladigan darajaga keltirilgan. Ayniqsa Windows 
operatsion tizimining oxirgi versiyalarida ancha rivojlangan 
tarmoq vositalari mavjudligi maxsus tarmoq dasturlarini xarid 
qilishdan ozod qiladi. 
Ammo har bir tarmoq bilan ishlovchi yoki tanishishni xoh-
lagan foydalanuvchi mavjud adabiyotlardan qoniqa olmasligi 
mumkin. Chunki adabiyotlarning aksariyati ko‘plab masalalarni 
bir kitob doirasida qamrab olishga harakat qilgan. Muallif ma-
halliy tarmoqlar bo‘yicha mavjud adabiyotlarni va shuningdek, 
kitobda keltirilgan adabiyotlarni (1-16) tahlil qilib, mahalliy 
tarmoqlardan foydalanish va yig‘ish masalalari to‘liq yoritilgan 
(9,11,12,13) adabiyotlardan foydalangan.
Bu kitob doirasida mualliflar tarmoqlarning o‘rni va vazi-
fasidan tortib, uning topologiyasi, protokollari, uskunalari, 
qurilmalari va axborot uzatish muhitlari, loyihalashtirish, qu-
rish haqida batafsil ma’lumotlar berishga harakat qilgan. Bun-
dan tashqari standart ko‘p ishlatiladigan va taniqli tarmoqlar 
hamda ularning uskunalari va qurilmalari haqida atroflicha 
to‘xtalib o‘tilgan. 
Ushbu kitob o‘rta maxsus, kasb-hunar kolleji talabalariga 
mo‘ljallangan bo‘lib ilk bor o‘zbek tilida chiqarilmoqda. Matn 
chizmalar bilan boyitilgan va tarmoq uskunalarini yig‘ish ja-
rayonidagi muhim muhandislik va tarmoqni qurish masala-
lariga e’tibor qaratilgan.