“Tarix o’qitish metodikasi” bo’yicha tayyorlanadigan metodik qo’llanmaning taxminiy rejasi

II. Bob. 6 – sinf tarix ta’limida innovatsion texnologiyalar. 

2.1. Kartografik  texnalogiyalar  orqali  tarixiy bilim, ko`nikma  va 

malakalarni  shakllantirish  metodlari. 

      “Kadrlar    tayyorlash    milliy    dasturi”  ning    ikkinchi    sifat    bosqichida    milliy  

dasturni    keng    miqiyosda    to`liq    amalgam    oshirishga    erishish,    ta`lim  

faoliyatining    samaradorligini    ta`minlashda    zamonaviy  pedagogik  texnologiyalar, 

innovatsion  texnalogiyalardan  foydalanish  jadal  sur`tlarda  ta`lim  tizimiga  keng  

joriy    etilmoqda.  Bunga    sabab    shu  vaqtgacha    ta`limda    o`quvchilardan    faqat  

bilimlarni egallashga  o`rgatilgan  bo`lsa,  zamonaviy  axborot  va  texnalogiyalarni  

qo`llash  bilan  esa,  ularni  egallayotgan  bilimlarini  o`zlari  qidirib  topishlariga,  

mustaqil  o`rganib  tahlil  qilishlariga,  xulosalar chiqarishlariga  o`rgatmoqda.  

         Innovatsion  ta’lim  (ing.  “innovation”  –  yangilik  kiritish,  ixtiro)  o’quvchida 

yangi  g’oya,  me’yor,  qoidalarni  yaratish,  o’zgalar  tomonidan  yaratilgan  ilg’or 

g’oyalarni  qabul  qilishga  oid  sifat,  malakalarni  shakllantirish  imkoniyatini  beradi. 

Mazkur tushuncha 1979 yilda Rim klubida “Ta’lim olishning chegarasi yo’q” (Нет 

пределов  обучению)  mavzusidagi  ma’ruzada  tilga  olingan

1

.  Uzluksiz  ta’limda 

innovatsion  ta’limdan  foydalanish  o’quvchilarni  ta’lim  sohalarida  yangiliklarni 

yaratish,  ilg’or  g’oyalarni  asoslash,  amaliyotga  samarali  tatbiq  etishga  tayyorlaydi. 

Bu haqida “Umumiy o`rta  ta`limning DTS va o`quv dasturi”da o`quvchilar “xarita  

ustida  ishlay  olish,  tarixiy  voqealar  yuzasidan  mustaqil  mulohaza  yurita  olish,  

bayon    qila    olish,  munozara    va    bahslarda    faol    ishtirok    eta    olish”i

2

    lozim  

deyiladi.   

       Demak, ta`lim  tizimida  o`quvchilarning  fanlarni  o`zlashtirishida  innovatsion  

texnalogiyalarning  o`rni  va roli  benihoya  kattadir. Bu  metodning  o`ziga  xosligi  

shundaki,  bunda  pedagog  va  talabalarning  birgalikda  faoliyat  ko`rsatishi  orqali  

pedagogik  jarayon  to`liq  amalga  oshiriladi.  Bu  metodda  hamkorlik jarayonining  

o`ziga  xos  xususiyatlari  namoyon  bo`ladi. Y`ani: 

                                                 

1

 Internet  ma`lumotlari. GOGLE  UZ. 

2

 Umumiy o`rta  ta`limning DTS va o`quv dasturi.  T:. “Sharq”, 2009. 28-29-betlar. 

---

 

39 

- 

dars    davomida    loqayd  va    bevarq    o`quvchilarni        mustaqil    fikrlash,  

izlanishga  majbur  etish; 

- 

o`quvchilarning  dars jarayonida  qiziqishi  va  aktivligini  ta`minlash; 

- 

o`quvchilarning    bilimga    bo`lgan    qiziqishini    mustaqil    ravishda    har  bir 

masalaga ijodiy  yondoshgan  holda  kuchaytirish; 

- 

o`qituvchi va  o`quvchining  hamisha  birgalikdagi  hamkorligi  faoliyatini  

tashkillashtirish. 

Ayni    payta    an`anaviy    modeldagi    farqiga    e`tibor    qaratsak,    innovatsion 

texnologiyar  asosida  o`qitishni  tashkil  etish  ijobiy  samara  beradi. Buni quyidagi 

jadval  orqali  yaqqol  ko`rishimiz  mumkin: