Tarix kafedrasi

Birinchi jahon urushi – 1914 yil 28 iyulda Avstriya-Vengriyaning Serbiyaga urush e’lon qilishi bilan boshlangan. 29 iyulda Serbiyaning ittifoqchisi sifatida Rossiya ham urushga kirib harbiy safarbarlik e’lon qilindi. Rossiya 1918 yil mart oyida (Brest sulhi) katta yo‘qotishlar bilan urushdan chiqishga majbur bo‘ldi. Bu urush Turkiston xalqlarining ijtimoiy-iqtisodiy ahvoliga nihoyatda katta ta’sir ko‘rsatdi. Urush yillari ming-minglab tonna paxta mahsulotlari, sanoat mahsulotlari, quruq va ho‘l mevalar, go‘sht mahsulotlari, minglab chorva mollari o‘lkadan frontga jo‘natildi. Ayniqsa, 1916 yilgi “Mardikorlikka olish” haqidagi farmondan so‘ng Turkistonning deyarli barcha hududlarida milliy-ozodlik harakatlari avj oldi.

Vabo isyoni - 1892 yilning yozida Toshkentda bo‘lib o‘tgan, tarixda «Vabo isyoni» yoki «Toshotar voqeasi» nomini olgan qo‘zg‘olon. XIX asrning oxirlaridagi muhim harakatlardan biri bo‘lgan bu qo‘zg‘olon sovet davri adabiyotlarida o‘lkada vabo kasalini oldini olish uchun bo‘lgan harakat deb ta’riflangan blsa-da, aslida bu qo‘zg‘olon Rossiya imperiyasining o‘lkadagi mustamlakachilik siyosatiga qarshi qaratilgan harakat bo‘lib, mustamlakachilik zulmiga qarshi milliy-ozodlik kurashining bir bosqichi edi. Bu harakat qurol kuchi bilan shafqatsizlarcha bostirilib, qo‘lga olingan 60 kishidan 8 kishi o‘lim jazosiga, qolganlari qamoq va surgunga hukm qilingan.