Tarix 6-sinf

Xett va Mitanni podsholigi

Taxminan mil. avv. XVIII asrda Kichik Osiyo markazida (hozirgi Turkiya hududida) xettlar degan shimollik xalq o‘z davlatiga asos

Oshshurba- napalning mixxat yozuvidagi kutubxonasi

soladi. Xattusa shahri ana shu davlatning poytaxti bo‘lgan. Aholining asosiy mashg‘uloti dehqonchilik va chorvachilik edi.
Xettlar qo‘shni mamlakatlar bilan doimiy urushlar olib borishgan. Jangovar aravalar va temir uchli nayzalardan foydalanishgan.
Hozirgi Suriya hududida vujudga kelgan qo‘shni Mitanni podsholigi xettlarning xavfli raqibiga aylandi. Urushlarda mitanniliklar ot- liq qo‘shindan foydalanishgan.
Tarixda nomlari noma’lum xalqlar (ular- ni «dengiz xalqlari» deb atashgan) xettlar poytaxtini bosib olib, shaharni butunlay vay- ronaga aylantirdilar. Davlat nuradi, xettlar esa boshqa xalqlarga singishib ketdi.

Urartu podsholigi

Urartu davlati Kavkazortidagi, hozirgi Turkiya sharqiy qismi- da va Armaniston hududlari-

da joylashgan. Aholisini urartlar deyishgan.

Yagona davlat tashkil topishini mudofaa qilish zarurati Ossuriya hujumlaridan tezlashtiradi.
Mil. avv. IX–VIII asr boshlarida Urartu davlati gullab-yashnadi. Tushpa shahri Urar- tu davlati poytaxtiga aylanadi. Urartlar bir necha bosqinchilik yurishlariga chiqadilar va ossuriyaliklar ustidan g‘alaba qozonadilar. Ammo keyinroq ossuriyaliklarning qo‘shinlari urartlarni tor-mor etib tashladi. Teyshebaini shahridagi qal’a ishg‘ol etildi va vayron qilib tashlandi. Shundan keyin Urartu podsholigi ancha zaiflashib qoldi.

Xettlar jang oldidan.