Tarix 6-sinf

Finikiya va Falastin
Qadim zamonlarda Finikiya O‘rtayer dengizining sharqiy qirg‘og‘i bo‘ylab hozirgi Livan

hududida va Suriyaning bir qismida joylash- gan.
Savdo-sotiq finikiyaliklarning asosiy mashg‘ulotlaridan biri bo‘lgan. Finikiyaliklar qo‘shnilariga yog‘och, metallar va gazlama- lar sotardilar. O‘rtayer dengizi sohilida Tir, Sidon, Ugarit singari yirik dengiz bo‘yi sha- harlari vujudga keladi.
Mil. avv. X asrda Finikiyada 22 undosh harfdan iborat bo‘lgan alifbo yaratildi.
Yunonlar ana shu alifboni o‘zlashtirib oldilar va ularga unli harflarni ham qo‘shib qo‘ydilar.
Mil. avv. XI asrda Falastin hududida Isroil podsholigi vujudga keldi, keyinchalik u Ya- hudiy podsholigi bilan birlashdi. Ko‘p o‘tmay Yahudiya Bobil podsholigi tomonidan bosib olindi.
Qadimiy yahudiylarning afsonalari diniy kitoblarga yozib borilgan. Bu kitoblar to‘plami
«Bibliya»ga jamlangan, bu so‘z yunonchada

Teyshebaini shahridagi qal’a

«kitob» degan ma’noni anglatadi. «Bibliya»da Olam, Yer yuzidagi ilk odamlar – Odam ato va Momo havoning yaratilishi, Yer yuzini To‘fon bosishi haqida va boshqa rivoyatlar mavjud.

O‘zingizni sinang!

Finikiyaliklar

Nineviya – .. Oshshurbanapal – ... Xettlar – ...

Tayanch konspekt
Mitanni – ...
Urartu – ...
Tushpa – ...

 ^{mil. avv. 2-ming yillik – ilk davlatlar: Ossuriya, Xett, Mitanni
} Ossuriya podsholigi – poytaxti Oshshur → Nineviya
^ Oshshurbanapal – mixxat yozuvidagi kutubxona
 ^{mil. avv. 605- yill – Ossuriya Bobil va Midiya tomonidan bosib} olindi
^ mil. avv. XVIII asr – Xett podsholigi, poytaxti Xattusa – «dengiz xalqlari» tomonidan Xattusani vayron qilinishi,
davlatning parchalanishi
^ Urartu davlati, poytaxti – Tushpa
 mil. avv. IX –VIII asr boshlari – Urartu davlatining gullagan davri
^ Finikiya – Tir, Sidon, Ugarit shaharlari
^ mil. avv. XI asr – Isroil davlatining vujudga kelishi

Savol va topshiriqlar

1. 
   Old Osiyo hududida ilk davlatlar qachon vu- judga kela boshladi?
   
2. 
   Ossuriya podsholigi haqida nimalarni bila- siz?
   
3. 
   Ossuriya hukmdori Oshshurbanapal tarix- da nimasi bilan nom qoldirgan?