Тарихшунослик фанидан

Fani o’qitishda zamonaviy axborot va pedagogik texnologiyalar
Ushbu fan bo’yicha mashg’ulotlar ma’ruza, seminar va mustaqil ish shakllarida amalga oshiriladi. “Aqliy hujum”, “Veyer”, “Klaster”, “Bumerang” kabi zamonaviy pedagogik texnologiyalardan foydalaniladi.


Asosiy qism
Tarix falsafasi fan sifatida. Maqsadlar va vazifalar
Tarix falsafasi tushunchasi. Tarix falsafasining maqsadlari va vazifalari. Tarix fani. Tarix fanining usullari. Tarixning aщamiyati. Tarix ma’nosi falsafiy dunyoqarash masala sifatida. Klassika va hozirgi zamon: tarix ma’nosiga ikki yondashuv. Tarixiy ong va tarix. Tarixiy ongning ikki tomoni.

Tarixning antik falsafasi

Antik ongda tabiat va tarix antitezasi. Antik kosmos: fazo. Antik kosmos: vaqt. Teokratik tarix va afsona. Gerodot ilmiy tarixning yaratilishi. Yunoniston o’ylarida (щayolotida) tarixga qarshi tendensyiya. Tarix fani va aщamiyati to’g’risida yunon ta’limoti. Yunoniston tarixiy usuli va uning chegaralari Fukidid. Ellin davri. Polibiy, Rim tarixchilari. Tit Liviy. Korneliy. Tasit. Yunon-rim tarixshunosligining tavsifiy xususiyatlari. Insonparvarlik. Substansionallik. (FSMU).

Ilk xristianlik tarixi teologiyasi
Xristian dunyoqarashining ta’siri. Avliyo Avgustin – “Xudo shaщri to’g’risida”. (“Iloщiy shaщar to’g’risida”). Iloщiy olam va inson dunyosi. Muqaddas tarix va dunyoviy tarix. “Ikki shaщar” to’g’risida ta’limot. Vaqt щaqida tasavvur. Taraqqiyot g’oyasi. Xristian tarixshunosligining tavsifiy xislatlari.
O’rta asr tarixi teologiyasi
Dunyo va insonning o’rta asrlardagi tushunchalari (ko’rinishlari). O’rta asr kosmosi. Abadiyat va vaqt to’g’risidagi o’rta asr tushunchalari. Jamiyat va shaxs. O’rta asrlarda fikrlashщning ramziyligi. O’rta asr tarixi teologiyasida taraqqiyot g’oyasi. O’rta asr tarixiy bilimlarning tuzilishi. O’rta asr tarixshunosligining tavsifiy xislatlari.
Islom teologiyasi va tarix falsafasi
Qur’on bo’yicha dunyoqarash. Musulmon tarix teologiyasining tavsifiy xususiyatlari. Dunyo va insonning yaratilishi. Qur’on Koinot, Yer, tabiat to’g’risida. Musulmon providensializmi. Qur’on bo’yicha insoniyat tarixi. Musulmon tarixshunosligining tavsifiy xislatlari. Abu Nasr-al-Farobiyning ijtimoiy – siyosiy qarashlari. Uning jamiyat va davlat щaqidagi ta’limoti. Ijtimoiy щayotning turlari, shakllari, kelib chiqishi va o’rganilishi. Davlat vazifalari. Ibn-Xaldun va uning ijtimoiy taraqqiyot nazariyasi. Tarix va щaqiqat. Tabiat olamida ijtimoiy inson. “Ijtimoiy fizika” (Ijtimoiy o’zgarishlar nazariyasi). Primitivlikdan sivilizasiyaga. Nisbiy tenglikdan mutloq tengsizlikka. Davlat: paydo bo’lish va chetlashish. Davlat va iqtisodiyot. Davlat: sivilizasiyaning щalok qilinishi. Siyosiy-ijtimoiy sikl. Ibn-Xaldun nazariy merosining taqdiri.