Taqsimlangan tizimlar va tarmoqlar, ta’rifi va tarkibi

2 
1 
3 
4 
5 
liniyalarda) aloqani maksimal ishonchliligini beradi. Bu topologiya xududli 
tarmoqlar segmentlari uchun xosdir. Topologiya yuqori darajadagi ishonchlilikni 
ta’minlaydi, ammo uni yaratish katta mablag‘ni talab qiladi (1.2a-rasm). Shu 
sababli, amaliyotda asosan K – bog‘langan topologik struktura ishlatiladi (1.2b- 
rasm). 
Butun bog’liqlik turi 
a)
b) 
1.2
– rasm. Tarmoq vositalarini o‘zaro bog‘lanish sxemasi. 
Dislokatsiyalangna kompyuter vositalarining o‘zaro muloqotlari yetti sathli 
protokollar asosida tuzilgan dasturiy ta’minot yordamida amalga oshiriladi. 
Tarmoqda ma’lumot uzatish jarayonlari marshrutizatorlar asosida bajariladi. 
Ularda asosan ikkita masala yechiladi: 
1.
Ma’lumotni uzatish (forwarding) – paketni kirish portidan chiqish 
portigacha harakat qilishini ta’minlash; 
2.
Paketular uzatilishini boshqarish – marshrutizatorni joriy holatiga 
asoslanib, paketni qayta ishlash, uni qaysi marshrutga yo‘naltirish bo‘yicha qaror 
qabul qilish. 
2
 
3 
7 
1 
B 
u 
2 
7 
3 
1 

---

6 
Marshrutizatorlarning rivojlanishi shu ikki sath vazifalarini bir-biriga 
yaqinlashtirish hisoblanadi. 
Ushbu muammoni bartaraf etish maqsadida yangi dasturiy konfigu- 
ratsiyalangan tarmoq (DKT) (2) arxitekturasi ishlab chiqildi. Unda tarmoqni 
boshqarish funksiyalari ma’lumot uzatish funksiyalaridan ajratilgan. 
DKT ning asosiy g‘oyasi, mavjud tarmoqdagi vositalarni (ya’ni, mar- 
shrutizator va kommutatorlarni) o‘zgartirmasdan turib, ularni boshqarish 
jarayonlarini oddiy bir kompyuterga o‘rnatilgan maxsus dasturiy ta’minot asosida 
amalga oshirish. Ushbu dasturiy ta’minot tarmoq administratori nazoratida bo‘ladi. 
Tarmoqdagi hamma marshrutizator va kommutatorlar tarmoq operatsion 
tizimi (TOT)ning boshqaruvi asosida birlashtiriladi. TOT muntazam ravishda 
tarmoq vositalarining konfiguratsiyasini nazorat qilib boradi va ilovalarga 
tarmoqni boshqarishga imkon yaratib beradi. Ular to‘g‘risidagi ma’lumot keyingi 
bandlarda yoritiladi.