Tibbiy madaniylik
Tibbiy madaniylik - insonning o’z salomatligiga munosabati, o’zini tuta bilishi, axloqiy me’yorlarga rioya qilishi kabilar tushunilishini ta’kidlab o’tish joiz.
Oilaning tibbiy madaniyati deganda biz avvalo, har bir oilada inson salomatligining oliy qadriyat sifatida qay darajada e’tibor etilganligini, barcha oila a’zolari tomonidan sog’lom turmush tarzi qoidalarini o’zlarining kundalik yashash tarzlari sifatida ongli ravishda qabul qilganliklarini va ushbu qoidalarga oqilona rioya qilib yashay olishini tushunishimiz kerak.
O’z vaqtida tibbiy ko’rikdan o’tish vujudga kelayotgan kasalliklarni barvaqt aniqlash hamda uni erta bartaraf etish imkoniyatini beradi.
Buning uchun:
tug’ish yoshidagi ayollarni, jumladan qizlarni profilaktika jihatdan shifokor- ginekolog, mammolog nazoratida bo’lishi;
ayollarni homiladorlik vaqtida o’zini va homilasini o’ylagan holda skrining va perinatal markazlariga murojaat qilishi;
nafas olish tizimi bezovta qilmasa ham har yili flyurografiya tekshiruvidan o’tish;
kasalligi bo’lgan bemorlarni o’z sog’ligini o’ylagan holda dispanserizasiya nazoratidan o’tib turishi;
inson o’z salomatligini o’ylagan holda yilda ikki marotiba shifokor stomatolog nazoratidan o’tishi tish va og’iz bo’shlig’idagi kasallaklarni erta aniqlash imkonini beradi;
biron bir infeksiya bilan og’rigan bemorlar bilan muloqotda bo’lganda shifokor qabulida bo’lib, qon, siydik tahlilini topshirishi va shifokor maslahatiga amal qilishi ;
immunoprofilaktika masalasida bilimga ega bo’lish va amal qilishi; gripp, O’RVI, gepatit “A” bilan hastalanmaslik uchun emlanish;
kishilarni o’z salomatligini o’ylagan holda umumiy qon va siydik tahlili, qonning bioximiyaviy tahlili, qondagi qand miqdorini aniqlishi;
immunoprofilaktika masalasida bilimga ega bo’lish va amal qilishi lozim.
Ming afsuslar bo’lsinkim, ko’pchilik odamlar o’z salomatligining qadriga, uni yo’qotganlaridan so’ngina yetadilar. Oqibatda shifokor va bemor oldida yangi, uncha oson bo’lmagan muammo-bemorni davolash zaruriyati ko’ndalang bo’lib qoladi. Bu tibbiy madaniysizlik tufayli o’z sog’ligining qadriga yetmaslikning qonuniy oqibatidir.
Shuni aytib o’tish o’rinliki, tibbiy madaniylikni, jumladan oilaning tibbiy madaniyatini oshirish – sog’lom turmush tarzini shakllantirish jarayonida o’zining omillarning o’z organizmiga salbiy ta’sirini tushunturib, ulardan qutulishga erisha olmaydilar degan savolga javob berib, buning asosiy sababi ularning umumiy va tibbiy madaniyatsizliklari ekanligiga ishonch hosil qilamiz.
Do'stlaringiz bilan baham: |