Таълим вазирлиги а.ҚОдирий номидаги жиззах давлат педагогика

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR: 
1. 
K.Xoshimov, S.Nishonova “Pedagogika tarixi” darslik. T. 2005, 
151-bet. 
2. 
K.Hashimov, S.Nishonova “Pedagogika tarixi” 2-qism, A.Navoiy 
nomidagi O’zbekiston Milliy kutubxonasi nashriyoti, T. 2005y. 82-bet.
3. 
https://www.standart.uz. 
4. 
https://www.standart.uz. 
 
БОШЛАНҒИЧ ТАЪЛИМДА ЎҚУВ-ТАРБИЯ ЖАРАЁНИДА 
ИННОВАЦИОН ТЕХНОЛОГИЯЛАРНИ ЖОРИЙ ЭТИШ 
УСУЛЛАРИ 
Н.Г. ОЧИЛОВА- 
ЖДПИ Бошлангич таълим 
 мутахассислиги2-боскич магистранти  
Бугунги кунда ўқув-услубий фаолиятни модернизациялаш ҳамда 
инновацион технологияларни таълим-тарбия жараёнига татбиқ этиш 
орқали комил инсонни тарбиялаш биз педагог ходимлар олдидаги долзарб 
вазифалардан бирига айланган. Бу вазифани амалга оширишда 
мамлакатимизда жорий этилган узлуксиз таълим тизимининг мазмунини 
ва таълим-тарбия жараёнини замонавий фан ютуқлари ва ижтимоий
тажрибага таянган холда туб ислохотларни кўзда тутади. Ҳозирда пухта 
билимга эга бўлиш учун информацион технологияларни ҳам ўзгартириш 
зарур, чунки таълим тизими ҳар доим замон талабларига мослашиб 
бориши керак бўлади.
Президентимиз 
Шавкат 
Мирзиёевнинг 
2017-йил 
7-февралдаги 
"Ўзбекистон Республикасини янада ривожлантириш бўйича Ҳаракатлар 
стратегияси тўғрисида"ги ПФ-4947-сонли Фармонида 2017–2021-йилларда 
мамлакатимиз тараққиётини янада жадаллаштиришга доир устувор 
вазифалар белгилаб берилди. Ҳаракатлар стратегиясидаги бешта устувор 
йуналишдан тўртинчиси ижтимоий соҳани ривожлантиришга қаратилган. 

---

124 
Президентимиз томонидан ўқитишнинг замонавий методологиясини 
яратиш ва амалиётга жорий этиш, ўқувчиларнинг онгли равишда касб-
ҳунар танлаш иштиёқини кучайтириш, дарсликларни яратишга бутунлай 
янгича ёндашиш каби долзарб вазифалар айнан шу мақсаддан келиб 
чиққан ҳолда қўйилмоқда. 
Замон талаби эса янги ўқув муҳити, яъни янги информацион 
технологиялар ёрдамида ихтиёрий ўқув юртлари билан алоқа қилиш ва 
жаҳоннинг ихтиёрий нуқтасидаги маълумотларни олишдир. Келажак 
авлодни тарбиялашда инновацион технологияларни қўллаш анъанавий
дарсларга қараганда юқори даражадаги натижани кафолатлаши бугунги 
кунда ҳеч кимга сир эмас. Бу ҳаётий ҳақиқат, чунки нафақат олий таълим
муассасаларида, умумий ўрта таълим мактабларининг бошланғич 
таълимида ҳам бунга эҳтиёж юқори даражада.
Бугунги 
кунда 
мамлакатимизда 
таълим 
тизимини 
ахборотлаштиришга алоҳида эътибор қаратилмоқда. Шу борада, таълимни 
ривожлантириш, унинг самарадорлигини ошириш йўллари изланмоқда, 
таълимда янги ахборот технологияларини жорий этиш масаласи 
оммалашмоқда. Ҳозирда барча таълим муассасалари замонавий компьютер 
ва телекоммуникация технологиялари билан жиҳозланмоқда. Бу эса, 
педагогларнинг ўз меҳнат фаолиятига янгича ёндашувни талаб этади. Ўқув 
жараёнида янги ахборот ва педагогик технологияларнинг жорий этилиши 
ўқитувчини техникавий воситалар томонидан сиқиб чиқаришга эмас, 
балки ўқитувчилик фаоллигини ошириб, ўқитувчининг вазифалари ва 
ролини ўзгартиради. 
Инновацион технологиялар асосида ўтказилган машғулотлар 
ўқувчиларнинг муҳим ҳаётий ютуқ ва муаммоларга ўз муносабатларини
билдиришларига интилишларини қондириб, уларни фикрлашга, ўз нуқтаи 
назарларини асослашга имкон беради.
Фикрлашга доир мисол ва масалалардан намуналар келтирамиз. 
ўқувчиларнинг диққати 5ни кўпайтириш ва 5га бўлиш мавзусига оид 
слайдга қаратилади. Янги мавзу уларга «Океан» усули ёрдамида 
тушунтирилади. 
5ни кўпайтириш ва 5га бўлиш қайиқчанинг ҳаракат йўналишлари 
билан белгиланади. 

---

125 
Ҳар бир оролчада кўпайтма ва бўлинмалар изоҳланади, 
кўпайтувчиларнинг ўрни ўзгарса ҳам кўпайтма ўзгармагани айтилади. 5ни 
кўпайтириш ва бўлиш қоидаси ёд олинади. 
1- 
мисолда ўқувчилар ҳар бир соннинг 5тадан ортаётганини 
кузатадилар, битталаб санайдилар. 
2- 
масала. Битта халтада 5 кг мош бор. 7та шундай халтада неча кг мош 
бор? 
Масала юзасидан кўргазмалар асосида суҳбат ўтказилади. Ундаги 
маълум ва номалум кўрсатмалар изоҳланади. 
1та халтада — 5 кг 7та халтада — ? 
Ечиш: 5-7 =35 (кг). 
Жавоб: 35 кг мош бор. 
ўқувчиларга тўғри ўтириш, чиройли ёзиш қоидалари эслатилади. 
3- 
мисол. Расм асосида масала тузинг ва уни ечинг: 
1 қути —5 кг 
5 қути — ? кг 
Ечиш: 5-5=25 (кг). 
Жавоб: 25 кг кирювиш кукуни. 
Фаол иштирок этган ўқувчилар баҳоланади ва юлдузчаларни жойлаб 
борадилар. 
Хулоса килиб айтганда, ф
икрлaшнинг эгилувчaнлиги мacaлaни ечиш 
уcуллaрини ўзгaртириш, одaтий ҳaрaкaт уcуллaридaн четгa чиқиш, 
мacaлaнинг шaрти ўзгaргaндa уни ечишнинг янги уcуллaрини топиш 
кўникмaлaридa нaмоён бўлaди. Мaтемaтик тaфaккур хуcуcиятининг 
бўлaжaк бошлaнғич cинф ўқитувчилaридa нaмоён бўлиши улaрдa биттa 
мacaлaни турли уcуллaр билaн ечиш кўникмacини шaкллaнтириш 
имконини берaди.