Таълим вазирлиги а.ҚОдирий номидаги жиззах давлат педагогика

Adabiyotlar
1. L.Mo‘minova, Sh.Amirsaidova va boshqalar Maxsus psixologiya .Toshkent: 
Fan va texnologiyalar .2013. 
2. P.Po‘latova, L.Nurmuxamedova, Sh.Amirsaidova Maxsus pedagogika 
.Toshkent: Fan va texnologiyalar .2014 
3. Qodirova F.U. Boshlang‘ich sinf каr o‘quvchilar nutqini shakllantirish.: Ped. 
fan. nomz. dis. avtoref…– Toshkent: TDPU.2006 
4. Қодирова Ф. Kar bolalar maxsus maktab-internatlarining 1-5 sinflari uchun 
меҳнат таълими fanidan davlat ta’lim talablari va dasturi– Toshkent: 
O‘qituvchi, 2019.
O’QISH DARSLARIDA O’QUVCHILARNI MUSTAQIL 
FIKRLASHGA O’RGATISH YO’LLARI 
Alimjаnova Nafosat JDPI 1-kurs magistranti 
Djo’rayeva Matluba JDPI 1-kurs magistranti 
Annotatsiya: Ushbu maqolada boshlang’ich sinf o’quvchilarining O’qish darslarida 
mustaqil fikrlashga o’rgatish haqida gap boradi. 
Kalit so’zlar: O’qish kitobi, kadrlar tayyorlash, yosh avlod, ta’lim konsepsiyasi, 
mustaqil fikrlash, tafakkur, milliy pedagogika. 
Аннотация:В 
этой 
статье 
идет 
речь 
об 
обучение 
методов 
самостоятельного мышление учащихся младших классов на уроках чтение. 
Ключевые слова: Учебник для чтение, обучение сотрудников, молодое 
поколение, концепция обучения, самостоятельное мышление, мышление, национальная 
педагогика. 
Annotation: The article is about teaching methods of thingking independently to the 
pupils at the reading lessons.
Key words: Reading book, training,young generation, educational concept, thingking 
independently, contemplation, national pedagogy.  
Har qanday jamiyatning taqdiri unda yashaydigan insonlar tomonidan 
belgilanadi. Jamiyatni nurli kelajak sari yetaklash ham, tubanlik qa’riga
tortish ham odamning qo’lida. Shuning uchun ham jamiyat a’zolari, 
ayniqsa, o’sib kelayotgan avlodning ma’naviy kamoloti bugungi kunda o’ta 
dolzarb masalaga aylangan. “Ta’lim to’g’risida”gi Qonun va “Kadrlar
tayyorlash milliy dasturi”ning qabul qilinishi ham odam omilining hal
qiluvchi ahamiyat kasb etganidan dalolatdir. 
Bu hujjatlarda o’quvchi shaxsining aqliy va ma’naviy kamoloti birinchi
o’ringa chiqarildi. Ta’lim konsepsiyasi, standarti, dastur, darslik hamda metodik
qo’llanmalar insonparvarlik yo’nalishiga solindi. Ular mutaxassis tayyorlashga
emas, balki sog’lom ma’naviyatli odam shakllantirishga xizmat qila boshladi. 

---

237 
Milliy pedagogika ilmli ham ma’naviy barkamol avlod tarbiyalash yo’llarini
tadqiq etmoqda. Yosh avlod aqliy-ma’naviy kamolotini ta’minlashda ularning
mustaqil fikrlashi ham muhim ahamiyat kasb etadi. 
Shu bois, avvalo, “mustaqil fikrlash” tushunchasi nima ekanligi hamda
uning barkamol insonni shakllantirishdagi ahamiyati qandayligini aniqlab olish
muhimdir. Tafakkur jarayoni, xususan, uning mustaqil fikrlash turi haqida
psixologlar, pedogoglar turli daraja va miqyosda o’z qarashlarini bayon etganlar.
Psixologlarning ta’biricha, fikrlash, ya’ni tafakkur- odam miyasida sodir
bo’ladigan jarayon. Sezgi organlari yetarli bo’lmay qoladigan o’rinlarda odam
va olamning xususiyatlari tafakkur orqali o’rganiladi. Tafakkur – aqliy 
faoliyatning, ongli xatti – harakatlarning majmui. U tevarak -atrof, voqelik hamda
ijtimoiy muhitni bilish quroli, inson faoliyatini to’g’ri va samarli amalga
oshirishning asosiy sharti hisoblanadi. Kishi fikrlash jarayonida o’zi ko’rgan,
idrok qilgan, sezgan, tasavvur etgan narsa va hodisalarning to’g’riligi, aniqligi, 
haqiqiyligi hamda ularning borliqqa munosabatini aniqlaydi. 
Tafakkur orqali kishi odam va olam sirlarini o’rganishda o’zidan
oldingi qarashlar, tushunchalar, farazlar, chiqarilgan xulosalar hamda qabul 
qilingan qarorlarning qanchalik to’g’ri yoki noto’g’riligini belgilab oladi. 
Mulohaza yuritib, narsa-hodisalar o’rtasidagi munosabatlar, xossalar, xususiyatlar, 
ularni bir-biri bilan bog’lab yoki ajratib turuvchi jihatlar hamda ularning 
faoliyati mexanizmlarini anglabyetadi. Bu haqiqatni hazrati Navoiy bundan
necha yuz yillar ilgari: “Har ishniki qilmish odamizod, Tafakkur birla bilmish