Тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни ташкил этиш бош илмий методик маркази

лойиҳавий фаолият тамойиллари 
деб, 
фаолиятни меъёрлайдиган умумий кўрсаткичлар йиғиндиси
 
тушунилади, улар 
лойиҳалашнинг табиати билан аниқ асосланади ва шунга кўра педагогнинг у ёки 
бошқа ҳаракатларини лойиҳа соҳасига тегишли эканини кўрсатади. Уларни 
батафсил кўриб чиқамиз. 
Башоратлилик тамойили 
объектнинг келажагига йўналган лойиҳалаш 
табиатига асосланган. Айниқса, бу янги лойиҳаларни яратиш учун лойиҳа-
лашдан фойдаланилганда намоён булади. Лойиҳа керакли келажакни қадам-лаб 
амалга ошириш сифатида таърифланиши мумкин. 
Босқичма-босқичлилик 
тамойили. Лойиҳанинг фаолияти, табиати, 
лойиҳавий ниятдан мақсадга ва ҳаракатлар қиёфасини шакллантиришга аста-
секин ўтишни белгилайди. Ундан эса - ҳаракатлар дастурига ва уни амалга 
оширишга. Бунда ҳар қайси кейинги ҳаракат олдингисининг натижаларига 
асосланади. 

---

87 
Меъёрлаш тамойили 
лойиҳани тузишнинг барча босқичларининг 
чегараланган жараёнлар, биринчи навбатда фикрий фаолиятни ташкил этиш-нинг 
барча шакллари билан алоқадорлик чегарасидан ўтишларини талаб қилади. 
Тескари алоқадорлик тамойили 
ҳар бир лойиҳа
 
жараёни амалга 
оширилганидан кейин унинг натижалилиги ҳақида маълумотлар олиш ва 
ҳаракатни тегишлича таҳрир қилишни назарда тутади. 
Самарадорлик тамойили 
лойиҳавий фаолиятнинг маҳсулдорлигини, 
унинг амалий аҳамиятли натижани олишга йўналганлиги шарт эканини уқтиради. 
Бошқача 
айтганда, 
лойиҳалаш 
жараёни 
натижаларнинг 
“маҳсулли 
расмийлаштирилганлигидир”. 
Маданий ўхшашлик тамойили 
лойиҳалаш натижаларининг айрим мада-ний 
намуналарга ўхшашлигини кўрсатади. Маданий соҳадан ташқарида ётган лойиҳа 
натижасини олиш хавфи агар лойиҳа фаолияти қатнашувчиларида ўқувчи ёки 
педагогнинг якка тартибдаги ижодиёти ўз-ўзича етарли эмаслиги ҳақида 
тушунча бор бўлганида йўқолади. Маданий жараёнга қўшилиш учун унинг 
ўзининг ўрни қандай бўлишини била олиш, маданий-тарихий ўхшат-маларини 
ўрганиш асосида одамзод эришганларга нисбатан ўз карашларини баён қила олишга 
ўрганиш лозим. Бунда илмий билим олиш ва маданий қадриятлар билан танишиш 
ўз мулоҳазалари ва билим фаолияти натижалари билан солиштирган ҳолда амалга 
ошириш муҳим ўрин тутади.