Tadqiqotlari

7.17-rasm. To‘rt katakli STEP-tahlil matritsasi 
 
4.
STEP-tahlil shaklini to‘ldirish. Mazkur uslubiyot odatda ekspertlar tomonidan 
baholanadigan omillar soniga cheklovlar qo‘ymaydi. Har bir ekspert makromuhit 
omillari to‘plamini mustaqil ularning korxonaga qanchalik kuchli ta’sir ko‘rsatishi 
nuqtai nazardan aniqlaydi va ular kiritiladigan guruhlarni: sotsial, texnologik, 
iqtisodiy va siyosiy guruhlarni aniqlaydi.
5.
Makromuhit tahlilining yakuniy shaklini tayyorlash. Bu yerda ko‘pincha 
tahlilning past 
rasmiyatchiligi (formalizatsiya) bilan 
bog‘liq
muammolar 
vujudga 
keladi. Bundan tashqari, mazkur shaklda omillarni muhimlik darajasi, ta’sir kuchi, 
shuningdek turli ekspertlarda ko‘rsatkichlar reytingi bo‘yicha miqdoriy baholash 
nazarda tutilmagan. Bu o‘z navbatida, tahlil qiymatini pasaytiradi, makromuhit 
omillarini hisobga olgan holda korxona dasturlari va rejalarini ishlab chiqish 
jarayongida natijalardan foydalanishni murakkablashtiradi.
6.
Strategik va taktik rejalashtirish jarayonida makromuhit tahlilining yakuniy 
shakli natijalaridan foydalanish.
7.
Reja davri tugaganidan so‘ng rejalashtirilgan tadbdirlarni baholashni 
o‘tkazish. Bunda ushbu tadbirlar yordamida makromuhitning salbiy ta’sirini 
kamaytirishga va ijobiy ta’sirini oshirishga qanchalik erishilgani aniqlanadi. 

---

178 
Jadval shaklidagi STEP-tahlil uslubiyotini: 
1.
Tahlil ob’ektini aniqlash: korxona, alohida bo‘linmalar (filiallar) yoki biznes-
birliklar. 
2.
Tanlash mezonlarini aniqlash va ekspertlarni tanlab olish (tahlil ekspert 
baholari yoki Delfi usulida o‘tkaziladi). Zaruriyatga qarab turli ekspertlar uchun 
reyting koeffitsiyentlarini o‘rnatish. 
3.
Ekspertlar tomonidan omillar tahlili natijalarini kiritish uchun shaklni ishlab 
chiqish va yakuniy shaklni ishlab chiqish. Zaruriyatga qarab tahlil shaklini testdan 
o‘tkazish. 7.2-jadvalda berilgan ko‘rinishga ega. Bundan tashqari, makromuhit 
omillarini muhimlik darajasi va ta’sir kuchiga qarab miqdoriy baholashni o‘tkazish 
imkoniyati yuzaga keladi.