Tadbirkorlik asoslari ц


DOIMIY VA O‘ZGARUVCHAN XARAJATLAR



Download 0,82 Mb.
bet66/107
Sana20.09.2022
Hajmi0,82 Mb.
#849421
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   107
Bog'liq
tadbirkorlik asoslari 11 2uzb www.ilmlar.uz

DOIMIY VA O‘ZGARUVCHAN XARAJATLAR
Ishlab chiqarish hajmining o‘zgarishiga ta’sir qilish yoki qilmasligiga qarab xarajatlar doimiy va o‘zgaruvchan xarajatlarga bo‘linadi.

Doimiy xarajatlar (FC-fixed cost) - mahsulot ishlab chiqarish hajmining o‘zgarishiga bog‘liq bo‘lmagan xarajatlar.
Masalan, bino uchun ijara haqi, reklama uchun to‘lov, qorovul yoki boshqa texnik xodimlarning ish haqi doimiy xarajatlar jumlasiga kiradi.
O‘zgaruvchan xarajatlar (VC-variable cost) - mahsulot ishlab chiqarish hajmining o‘zgarishiga bog‘liq xarajatlar.
Masalan, xomashyo, materiallar, ishchilarning ish haqi o‘zgaruvchan xarajatlar hisoblanadi.
Ishlab chiqarishning har bir darajasida doimiy va o‘zgaruvchan xarajatlar yig‘indisi umumiy yoki yalpi xarajatlar (TC-total cost)ni tashkil qiladi.
Doimiy (FC), o‘zgaruvchan (VC) va yalpi (TC) xarajatlarni grafik orqali ifodalash mumkin.
UMUMIY, O‘RTACHA VA CHEGARAVIY XARAJAT
Tadbirkor mahsulot birligini ishlab chiqarishga qilinadigan sarf- xarajatlarni hisoblash uchun o‘rtacha umumiy, o‘rtacha doimiy va o‘rtacha o‘zgaruvchan xarajatlarni bilishi lozim.
O‘rtacha umumiy xarajatlar - yalpi (umumiy) xarajatlarning ishlab chiqarilgan mahsulot miqdoriga nisbatini ifodalaydi:
TC
AC = —
Q

bu yerda: AC (average cost) - o‘rtacha umumiy xarajatlar;
TC - yalpi (umumiy) xarajatlar;
Q (quantity) - ishlab chiqarilgan mahsulot miqdori.
O‘rtacha doimiy xarajatlar doimiy xarajatlarning ishlab chiqarilgan mahsulot miqdoriga nisbati bilan aniqlanadi:
FC
AFC =
Bu yerda: AFC (average fixed cost) - o‘rtacha doimiy xarajatlar; FC - doimiy xarajatlar summasi.

Download 0,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   107




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish