Tabiiy fanlar fakulteti botanika kafedrasi



Download 28,52 Mb.
bet54/261
Sana08.04.2022
Hajmi28,52 Mb.
#537811
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   261
Bog'liq
Dorivor o’simliklar biologiyasi va ekologiyasi МАЖМУА

Dorivor preparatlari. Efir moyi, timol (kapsulada), o‘simlik yyerustki qismidan tayyorlangan suyuq ekstrakti, pyertussin. Efir moyi stomatologiyada ishlatiladigan og‘riq qoldiruvchi Gartman suyuqligi tarkibida bo‘ladi. O‘simlik yyerustki qismi balg‘am ko‘chiruvchi yig‘ma-choylar tarkibiga kiradi.
TOG’‘RAYHON
O‘simlikning nomi. Oddiy tog’‘rayhon — Origanum vulgare L, yasnotkadoshlar — Lamiaceae (labguldoshlar — Labiatae) oilasiga kiradi. Ko‘p yillik, bo‘yi 30—60, ba’zan 90 sm ga yetadigan xushbo‘y o‘t o‘simlik. Poyasi bir nechta, tik o‘suvchi, yuqori qismi syershoxli, tukli va to‘rt qirrali bo‘ladi. Bargi oddiy, cho‘ziq tuxumsimon, o‘tkir uchli, tekis qirrali, bandi bilan poyada qarama-qarshi o‘rnashgan. Gullari mayda, barg qo‘ltig‘ida 2—3 tadan joylashib, qalqonsimon to‘pgul hosil qiladi. Qalqonsimon to‘pgullar poya uchida ro‘vaksimon to‘pgulni vujudga keltiradi. Mevasi — kosachabarg bilan birlashgan to‘rtta yong‘oqcha. Iyun oyidan boshlab sentabrgacha gullaydi.
Geografik tarqalishi. Rossiyaning YYevropa qismida (shimol qismidan tashqari), Moldova, Ukraina, Belorus respublikalarida, Kavkazda, Sibirning janubida hamda qisman Qozog‘iston va Qirg‘izistonning ayrim tumanlarida uchraydi. Quruq, ochiq o‘tloqlarda, quruq o‘rmon va o‘rmon yoqalarida, tepaliklar, qiyalar, toshloqlar hamda butazorlarda o‘sadi. Mahsulot tayyorlash. Tog’‘rayhon gullaganida o‘rib, quritiladi va qurigan barg hamda gullar poyadan sidirib olinadi.
Mahsulotning tashqi ko‘rinishi. Tayyor mahsulot barg va gullar aralashmalaridan iborat. Bargi qisqa bandli, cho‘ziq tuxum simon, o‘tkir uchli, tekis qirrali yoki bilinar-bilinmas tishsimon, ustki tomoni to‘q yashil, pastki tomoni esa kulrang-yashil, uzimligi 1—4 sm. Guloldi bargchalari tuxumsimon, to‘q binafsharangga bo‘yalgan. Gullari mayda, och qizil, gulkosachasi qo‘ng‘iroqsimon, besh tishli, og‘izchasida oq tuklar bo‘ladi; gultojisi ikki labli, otaligi 4 ta, onalik tuguni to‘rt xonali, yuqoriga joylashgan. Barg hamda gulkosabargda efir moyli bezlar bor.

Download 28,52 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   261




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish