T. J. B. A. K. T yo’nalishi 70-20 guruh talabasi Raximov Asilbekning "sohaning texnologik o’lch ashlari va asboblari"

Sathni mikrokontrollerlardan foydalanib rostlovchi tizimlarning ishlash prinsipi.
Arduino yordamida avtomatik suv sathining o‘lchash va nazorat qilish.
Ushbu arduino bazasidagi avtomatik suv sathini o‘lchash va nazorat qilishda ultratovush datchiklari yordamida suyuqliklar sathini o‘lchashga va nazoratqilishga samarali hisoblanadi. Ultratovushli suyuqlik sathini o‘lchashning asosiy prinsipi aks tovushga asoslangan. Aks tovushlar deb – ovoz to‘lqinlari atrof muhitga uzatilganda ular biron bir to‘siqqa urilgandan keyin qaytib kelishi xisobiga sodir bo‘ladi. Ushbu qonuniyat ultratovush vositasida suv nasosi idishdagi suvning miqdori past bo‘lganda avtomatik ravishda yoqish va suv sathini nazorat qilishda qo‘llaniladi. Bundan tashqari suv sathi xaqidagi axborotlarni muntazam ravishda ko‘rishimiz mumkin. Bu esa rostlash ishlarida bir qancha qulayliklar yaratadi.
Ushbu laboratolriyaga kerak bo‘lgan qismlar quyidagaicha:

1. 
   Arduino UNO – buni vazifasi ultratovush datchigidan kelgan signallarni qayta ishlab displeyda sath haqidagi ma’lumotlarni chiqaradi va suv nasosini o‘chirib yoqishdan iboratdir. Bundan tashqari dasturlarni qayta yozish ham mumkin.
   
2. 
   Ultratovush datchigi – suyuqlik sathini o‘lchash va hadagi axborotlarni Arduino ga uzatish vazifasini bajaradi.
   
3. 
   16×2 LCD display – buning vazifasi sathning ko‘rsatkichlarini ko‘rsatishdan iborat. Suv nasosining ishlayotgani va ishlamayotganini ham ko‘rsatadi.
   
4. 
   ULN 2003 – Rele va Arduino UNO ni bir – birilari bilan bog‘lanishini ta’minlaydi, releni uzib – ulashga ko‘maklashadi.
   
5. 
   7806 kuchlanish regulyatori – akkumulyatordan chiqayotgan 12V ukchlanishni 5 V gacha kamaytirib Arduino, ultratovush datchigi , ULN 2003 larkuchlanish bilan ta’minlash vazifvsini bajaradi, agar Arduinoga kuchlanish berilsa 7806 ni qo‘llamasa ham bo‘laveradi.
   
6. 
   Ovoz karnayi – asosiy vazifasi suyuqlik sathi maksimal darajaga etganda ovoz chiqarishdan iborat. Asosan signalizatsiya uchun nosozlikni bildirish maqsadida.
   
7. 
   9 V li yoki 12 V li akkumulyator – vazifasi barcha qurilmalarga kuchlanish etkazib berish.
   
8. 
   Suv nasosi – idishdagi suvni boshqa havzasiga yoki maxsus idishga o‘tkazish uchun ishlatiladi.
   

2.2-rasm. Arduino asosida suyuyuqliklar sathini rostlovchi tizim.

1. 
   
   

2.
3 .

4 .

5.

Xisobot mazmuni
1. Ishning nomi, tartib soni va ishni bajarishdan maqsad.
2. Qisqacha nazariy ma’lumot.
3. Xulosa