Т и а ш ш назарияси ва амадиёти мухаммад хдкимов, Мухторали зокиров


Н.И.Жинкин. Речь как проводник информации. М., «Наука», 1982



Download 5,1 Mb.
Pdf ko'rish
bet12/138
Sana25.02.2022
Hajmi5,1 Mb.
#285709
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   138
Bog'liq
тил назарияси ва амалиёти. ҳакимов м, зокиров м, зокирова с, ғозиева м

4 Н.И.Жинкин. Речь как проводник информации. М., «Наука», 1982.
5 В.З.Демьянков. Когнитивная лингвистика как разновидность интерпретирую­
щего подхода. //«Вопросы языкознания», 1994. №4. с .17-33.
27


таъкидланади6. Психолингвистикага багишланган барча илмий 
асарларда хдм мазкур фикрлар таъкидланган холатларни кузатиш 
мумкин7.
Психолингвистика фани лингвистик бирликлар таркибида 
ифодаланувчи ахборот мазмуни билан боглик булади. Инсон тили 
оркали тасвирланаётган нутк предмети психик конуниятлари 
асосида тахдил килинади. Тахдил материали эса тил фактларидан 
иборат булади. Лисоний воситалар оркали ифодаланаётган ахборот 
мазмунида, яъни лисоний шаклларда инсон психологияси билан 
боглик маънолар тахдилга тортилади. Шунинг учун хдм тил 
жараёнларини тушуниш учун психик конуниятларни хдм билиш 
зарур булади. Одатда, кишилар узаро нуткий мулокотга киришар 
эканлар, дастлаб 
бир-бирларининг психологияларига кулок 
соладилар. Инсон тили, нутки, тасаввури, идроки шу даражада 
кучли ва х,озиржавобки, узига каратилган ифода мазмунидан 
сузловчи психологиясини тез узлаштиради. Шунинг учун киши 
нуткида унинг рух,ияти тез куринади. Лингвопсихология фани 
эса психолингвистикага турдош илмий сохд сифатида психологик 
хддисаларни лисоний фактлар тахдили оркали амалга оширади. 
Укувчи, укитувчи психологияси деган тушунчалар уларнинг 
нутклари оркали тахдил килинади.
Психолингвистика фани янги илмий парадигма сифатида куйи­
даги муаммоларни уртага ташламокда: инсон нуткий хулкининг 
элементар механизмини тадкик килиш. Масалан, нуткнинг фонетик 
томонининг яратилиши ва идрок килиниши8, шунингдек, нуткнинг 
семантик томонини тадкик килиш ва бошка лингвопсихологик 
муаммолар. Инсоннинг нуткий хулки деган тушунча бирданига 
пайдо буладиган жараён эмас. Инсонда тилнинг шаклланиш 
давридан бошлаб нуткий хулк деган тушунча хдм шакллана 
бошлайди. Булар миллий урф-одатлар, хдётий тажриба, кишилар

Download 5,1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   138




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish