Suv ostida sakson ming kilometr

1 

Takelaj -

 kemaning hamma asbob-uskuna va jihozlari.

125

---

-   Uning  har  bir  qismi,  janob  professor,  dunyo- 

ning  turli  burchaklarida  qilingan,  buning  ustiga 

zavodlarga  ular  boshqa  maqsadlarda  foydalaniladi 

deb  aytilgan.  «Nautilus»ning  tag  to'sini  Fransiya- 

dagi  Krezo  zavodida  yasalgan;  eshkak  vali  -   Lon- 

dondagi  Pena  К  da;  parragi  -   Glazgodagi  Skottda; 

rezervuarlari  -   Parijdagi  Kayil  va  К  da;  dvigatel- 

larini  Germaniyadagi  Krupp  zavodlari;  tumshuq 

qismini shved fabrikanti Motan; o'lchov asboblarini 

Nyu-Yorkdagi  aka-uka  Gart  va  hokazo.  Buyurtma- 

ni  tayyorlovchilar  mening  chizmalarimni  hamisha 

boshqa-boshqa nomlar bilan olar edilar.

-  Ammo,  -   dedim men,  -   bu  qismlarni  olish bi­

lan  ish bitmagan-ku  -   ularni  yig'ish,  montaj  qilish 

kerak bo‘lgan-ku.

-   Men  okean  o'rtasida yo'qolib  ketgan va  odam 

yashamaydigan bir orolda verf1 qurib oldim. U yerda 

men o'rgatgan ishchilar, sodiq do'stlarim  o'zimnirig 

kuzatuvimda  «Nautilus»ni  yig'ishdi.  Kema  yig'ib 

bo'lingach, olov bizning oroldagi barcha izlarimizni 

yo‘q qilib  tashladi.  Agar qo'limdan kelganida,  orol- 

chani portlatib yuborardim.

-   Kema  sizga juda  qimmatga tushgan bo'lsa ke­

rak?

-   Oddiy  tem irdan  yasalgan  kema  vaznining 

har  bir  tonnasi  taxm inan  bir  yuz  yigirma  besh 

ming  frankdan  tushadi.  Mening  «Nautilus»imning 

og'irligi bir ming besh yuz  tonna.  Demak,  u asbob- 

uskunalari  bilan  kamida  ikki  million  frank  turadi, 

unda  saqlanayotgan  kolleksiyalar  va  san’at  bu- 

yumlarini  qo'shib  hisoblaganda  to ‘rt-besh  million 

frankdan kam emas.

-   Ruxsat bersangiz, yana bir so'nggi savol, kapi­

tan?