Суд амалиётини умумлаштириш материаллари тўплами (кўчирмалар)

3. «Акциядорлик жамиятлари ва акциядорларнинг ҳуқуқ-
ларини ҳимоя қилиш тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси 
қонунининг 56-моддасига кўра, дивидендлар тўлаш муддати 
ва тартиби жамият уставида ёки акциядорларнинг умумий 
йиғилиши қарори билан белгиланади. Дивидендлар тўлаш 
муддати шундай қарор қабул қилинган кундан эътиборан 60 
кундан ошмаслиги лозим.
даъвогар «Krokus Lyuks» МЧж судга даъво аризаси билан 
мурожаат қилиб, жавобгар «Марказий Мтп» аж ҳисобидан 
10 829 903 сўм миқдоридаги дивидендларни ундиришни сўраган.
иш ҳолатларига кўра, «Krokus Lyuks» МЧж «Марказий Мтп» 
ажнинг акциядори бўлиб, МЧж 14 198 дона акцияга эгалик 
қилган. 2005–2008 йиллар учун ҳисобланган 10 829 903 сўмлик 
дивидендлар жамият томонидан МЧжга тўланмаган. дивиденд
-
ларни тўлаш юзасидан даъвогар жавобгарга 2005 йил 5 августда 
109/297-сонли, 2007 йил 2 июлда 109/149-сонли ва 109/198-сонли, 
2008 йил 20 июнда 109/157-сонли огоҳлантириш хатлари билан 
мурожаат қилган.
лекин жавобгар дивидендларни муддатида тўламаган. нати
-
жада, 2008 йил 20 июнь ҳолатига умумий қарздорлик 10 829 903 
сўмни ташкил қилган ва бу ҳақда тарафлар ўртасида 2008 йил 1 
февралда солиштирма далолатнома тузилган.
Қайд этилган Қонуннинг 53-моддасига кўра, дивиденд фой
-
данинг солиқлар ва мажбурий тўловлар тўланганидан, қайта ин
-
вестиция амалга оширилганидан сўнг акциядорлар жамияти их
-
тиёрида қоладиган, акциядорлар ўртасида тақсимланиши керак 
бўлган қисмидир.

---

91
Қонуннинг 56-моддасига кўра, жамият акцияларнинг ҳар 
бир тури бўйича эълон қилинган дивидендларни тўлаши шарт. 
тўланиши (эълон қилиниши) тўғрисида акциядорлар умумий 
йиғилиши томонидан қарор қабул қилинган дивидендлар жамият 
устави ёки акциядорлар умумий йиғилиши қарорида белгиланган 
муддатда, лекин қарор қабул қилингандан кейин 60 кундан кечик
-
тирмасдан тўланиши лозим.
акциядорлик жамияти қонунга асосан вужудга келган ўз маж
-
буриятини бажармаганлиги сабабли даъвогар уни бажаришни та
-
лаб қилган. шу сабабли, суд даъвони қаноатлантириш ҳақида ҳал 
қилув қарори қабул қилган.