Sportcha suzish texnika asoslari

Bukilgan qo¢l bilan eshish. Eshish to¢g¢ri qo¢l bilan boshlanib, birinchi yarmida tirsak bo¢g¢imidan 120-130 daraja bukiladi va eshishning oxiriga borib yana to¢g¢rilanadi. Qo¢lni bukkanda tirsak bo¢g¢imi suv yuzasiga yaqin turgan panjalardan pastga turishi tavsiya etiladi. Bu holda barmoqlar tirsak – kaft bo¢g¢imida bukiladi, eshish o¢rtalarida sekin – asta to¢g¢rilanadi va eshishning ikkinchi yarmida orqaga bukiladi. Kaftlar butun eshish davomida harakat yo¢nalishiga perpendikulyar harakatda bo¢lishi kerak. Bu holat eshish unumdorligini oshiradi va tortish kuchining davomli bo¢lishini ta¢minlaydi. Eshish yelka va barmoqlar harakatining tezlashishi bilan boshlanib, “siltanish” bilan yakunlanadi. Eshish oxirida qo¢l kaft bilan songa qaragan holda bo¢ladi.

Kuchli suzuvchilar chalqancha krol usuli texnikasidan eng ilg¢or va progressiv variant sifatida (bunda eshish harakati qo¢llar bukilgan songa qaragan holda bajarilgan) foydalanishadi.

Qo¢l eshish (harakat) tugagandan so¢ng tirsakdan bir oz bukilgan holda suvdan ko¢tariladi. Eshishdan keyingi inersiya bilan suvdan oldin panja, so¢ng bilak, yelka ko¢tariladi.

“Krol” usulida chalqancha suzishda qo¢l, oyoq harakati va nafas shunday moslashgan bo¢lishi kerakki, u suzuvchini bir tekisda oldinga siljishini ta¢minlasin. Bunga ko¢p jihatdan qo¢lning eshish harakatlarini birin – ketin almashtirish va oyoqlarning to¢xtovsiz tez harakat qilishi bilan erishiladi. “Krol” usulida chalqancha suzganda suzuvcilarning ko¢pi ko¢krakda krol usuliga o¢xshash “oltidepsinishli” usulni qo¢llashadi.

“Krol” usulida chalqancha suzganda bir tekis siljish uchun texnikaning ayrim elementlari yaxshi moslashuvi kerak. Qo¢lning navbatdagi eshishi o¢z vaqtida bajarilishini va oldingi eshishdan hosil bo¢lgan suzuvchi tezligini davom ettirishini kuzatib turish kerk.

Oyoqning pastdan – yuqoriga harakati uning ketma – ket chanoq-son, tizza va eshish oxirida boldir – panja bo¢g¢imlarida to¢g¢rilanishi hisobiga bajariladi. Bunda son pastga, boldir va panja yuqoriga harakat qiladi.

Harakatlar bajarilganda oyoqning tizza bo¢g¢mida tez to¢g¢rilanishi va eshish oxiridagi panjaning siltov harakati katta ahamiyatga ega bo¢lib, oldinga tortuvchi kuchning oshishiga yordam beradi. Eshish harakatlari oyoq to¢g¢rilanib, suv yuziga chiqqanda tamom bo¢ladi.

Suzish tezligini oshirish va oyoq harakatlarining tez-tez bajarilishi hisobiga amplituda ancha kamayadi. Krol usulida chalqancha suzganda ko¢tarish kuchini tashkil qilayotib va eshish harakati paytida boldir – panja pastdan yuqoriga harakat qilishi yoki bo¢lmasa panjaning yuza tomoni bilan suvni yuqoriga – orqaga itarish zarur. Chalqancha krol usulida suzishdagi oyoq harakati suzuvchi gavdasining gorizontal holatda bo¢lishiga, shuningdek umumiy suzish tezligini oshirishga xizmat qiladi.

Oyoq harakati bir vaqtda, lekin turli yo¢nalishda (boldir, panja bo¢g¢imlari o¢rtasida) siltanish, zarb berish orqali taxminan 45-60 sm oraliqda bajariladi. Bunda bir oyoq yuqoriga harakatlansa, ikkinchisi pastga harakatlanadi.

Nafas. “Chalqancha” yotib suzishda nafas olish ancha yengil bajariladi. Chunki nafas chiqarish suv ustida va boshni burmasdan bajariladi. Suv ustidagi qo¢l harakatining birinchi yarmida og¢iz orqali nafas olib, shu qo¢lning eshishi vaqtida nafas chiqariladi.

Nafas chiqarishning davomiyligi nafas olishga birmuncha sekin bajariladi.