125
5.2.3. To‘pni yerga tushirma
O y inga tayyorlanish. Hamma o'ynovchilar o‘zaro teng 2—3 jamoaga bo‘linadilar va har bir jamoa alohida davraga to‘planadi. Davradagilar, bir-birlaridan bir qadam oraliqda turadilar. Har bir jamoaga bittadan voleybol to‘pi beriladi.
Oyinning tavsifi. Ocqituvchi signal berishi bilan davradagilar to‘pni pastdan kafti bilan urib, bir-birlariga har xil yo‘nalishlarda uzatadilar va uni imkoni boricha uzoqroq vaqt davomida yerga tushirmasdan qo‘ldan-qo‘lga o‘tkazib turishga harakat qiladilar. 0‘yin 5—8 daqiqa davom etadi. Belgilangan vaqt ichida kamroq jarima ochkosi oigan jamoa g‘olib hisoblanadi.
Oyinning qoidalari. 1. To‘pni irg'itib uzatish, ilib olish yoki qo‘lda bir oz bo‘lsa ham ushlab olish, yerga tushirish mumkin emas. 2. Bir o‘yinchining o‘zi to‘pni bir yo‘la ikki yoki undan ko‘proq marta urishi ham mumkin emas. Bu qoidalami buzgan jamoaga jarima ochkolari beriladi. 3. Qaysi jamoa o‘yinchilari to‘pni davradan chiqarib yuborsa, uni o‘sha jamoa o'yinchilarining o‘zi iloji boricha tez oüb kelib o'yinga tushirishlari lozim. To‘pni davra chegarasidan chiqarib yuborgan jamoaga jarima ochkosi beriladi. 4. 0‘yin vaqtida turgan joydan siljish, pastga engashish, balandroqdan uchib o‘tayotgan to‘pni urib qaytarish uchun sakrash yoki pastdan kelayotgan to‘pni urib yuborish uchun oldinga odim tashlash mumkin.
Metodik ko ‘rsatmalar. 0‘yinda to‘pning to‘g‘ri uzatilishíga, harakatlaming o‘zaro mosligiga e’tibor berish kerak. 0‘yinning qoidalari yaxshi o'zlashtirilgandan keyin o'yinni birmuncha murakkablashtirish mumkin. Masalan, to‘pni faqat barmoqlar bilan uzatish va o‘rtacha balandlikdan uzatish mumkin.
To‘pni qaytarish
Oyinga tayyorlanish. 0‘ynovchilar 1-2 metr oraliqda aylana hosil qilib turadilar. 0‘yinchilardan biri onaboshi qihb tayinlanadi va u doiraning ocrtasida turadi. 0‘yin uchun voleybol to‘pi bo‘lishi kerak.
126
O ‘yinning tavsifi. Onaboshi to‘pni urib, aylana bo‘ylab tutgan o‘yinchilarga navbatma-navbat uzatadi. 0‘yinchilar esa to‘pni unga urib qaytarib turadilar. Onaboshi markazdan mumkin qadar uzoq- roq turishga harakat qilishi lozim. Agar onaboshi xatolikka yo‘l qo‘ysa, uning o‘rniga boshqa o‘yinchi o‘tadi.
Oyinning qoidalari. 1. Davra olib turgan o‘yinchilar to‘pni urib qaytarish uchun istalgan tomonga bir qadam tashlashlari mumkin. 2. Agar onaboshi to‘pni safda turgan o‘yinchi urib qay- tara olmaydigan qilib uzatsa, xato qilgan hisoblanadi.
Metodik ko‘rsatmalar. Agar o‘ytiovchiJar ko‘payib ketsa, ulami ikki davraga bo‘lish va o‘yinni alohida-alohida davralarda o‘tkazish mumkin. Bu o'yinni yuqoridan kelayotgan to‘pni barmoqlar bilan ilish va qaytarib uzatish yo‘li bilan murakkab- lashtirish mumkin.
Bu o‘ym o‘quvchilami voleybol o‘yiniga tayyorlaydi.
Aylanachalardan sakrash
O‘yinning tavsifi. 0‘ynovchilar bab-baravar uchta jamoaga bo'linadilar. Har bir jamoa bir-biridan 1—2 metr oraliqda qatorga saflanadi, qatorlar o‘zaro parallel holda turadilar. Qatorlar boshida tuiganlarnmg oyoqlari oldidan chiziq o‘tkaziladi.
Har bir jamoa ro‘parasiga — yeiga to'rttadan arqoncha shax- mat tartibida kichik-kichik (diametri 40—50 sm li) aylana qilib qo‘yiladi. Old chiziqdan birinchi aylanagacha, shuningdek, ayla- nachalaming oralig‘idagi masofa bir yarim-ikki qadam bo‘ladi.
0‘yin rahbaming signali bilan boshlanadi. Oldinda turgan o'yinchilar birinchi aylanachadan boshlab oxixgi aylanagacha ket- ma-ket sakraydilar (bir oyoqlab yoki ikki oyoqlab sakraladi, bunda oyoqlarni almashtirib sakrashga ruxsat etiladi). Eng uzoqdagi ay- lanachaga yetganlaridan keyin ular aylanachalar yonidan yugurib, orqaga qaytib kelib, qo‘llarining kaftini navbatdagi o‘yinchilar kaftiga tegizadilar va o‘z jamoasining orqasiga borib turadilar. Navbatdagi o‘yinchilar ham oldingi o‘yinchilaming harakatlarini qaytaradilar. Hamma o‘yinchilar aylanachalardan sakrab bo‘l- ganiaridan so‘ng o‘yin tugaydi. Sakrashni boshqalarga qaraganda
127
tezroq, yaxshiroq bajargan va tamomlagan (kamroq jarima och- kolari oigan) jamoa g‘alaba qozonadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |