Sotsial geografiya jumaxanov Sh., Toshpo’latov A

SOTSIAL VA MADANIY GEOGRAFIYA
 Darslik
 
 
185 
fanga aylanishi kerak» degan fikrda o’ziga xos «Ijtimoiy panekologizm»ni e’lon 
qiladi. Ana shu ta’limotdan ko’rinib turibdiki, tabiiy shakllarga nisbatan 
munosabat buyicha materiya harakati ijtimoiy shakllarining yetakchilik rolini rad 
etish Fap6 mualliflarini Ijtimoiy ekologiya xususida umumiy fikrga olib kelgan. 
Mutaxassislarning bir kancha fanlar buyicha uzoq yillar davomida olib borgan 
tadqiqotlarida shu narsa ma’lum bo’ldiki, tabiiy-ijtimoiy to’plamning vujudga 
kelishi va rivojlanishi ijtimoiy hayot va tabiatning o’zaro ta’sirini tadqiq etish 
jarayonida fanlarning bir-biriga kirib borish jarayoni kuchayadi.Ijtimoiy ekologiya 
yoki sotsial ekologiya sotsial geografiyaga juda yaqin. 
Ijtimoiy ekologiyaning shakllanishida
esa inson ekologiyasining roli katta 
bo’lgan. Inson ekologiyaining markazi AQShning Chikago shahri hisoblanadi. 
Chikago universiteti olimlari geografiya fanining sotsiologiya bilan birgalikda 
rivojlanishi natijasida inson ekologiyasi vujudga keldi deb baholaydilar. Shu bilan 
birga urboekologiya fani ham shakllana boradi. Shuning uchun Chikago 
universiteti urboekologiyasi dunyoga mashhur hisoblanadi. Inson ekologiyasi 
tushunchasini birinchilar qatori 1921 yilda amerikalik olimlar 
U.Bordjers va 
R.Park
tibbiyot fanining bir qismi sifatida ishlatishgan. Inson ekologiyasining fan 
yoki ilmiy yo’nalish maqomida yuzaga kelishiga Chikagolik 
Xarlen Berrouz
nomi bilan bog’liq. U 1923-yilda “
Geografiya yoxud inson ekologiyasi” 
nomli 
asarini yozadi va bu tushunchalarni teng ma’noli deb hisoblaydi. 
Shunday qilib ijtimoiy ekologiya jamiyat va tabiat o’rtasidagi o’zaro ta’sir 
qonuniyatlarini, inson va tashqi muhit munosabatlarining shakllantirish 
to’g’risidagi fan hisoblanadi. Boshqacha qilib aytganda