“Siyosatnoma” Essay

2.5 Beshinchi fasl

(IQTA’LAR EGALARI VA RAIYAT AHVOLI QANDAYLIGINI BILISH HAQIDA)
Mulkga egalik qiluvchilar bilishlari lozimki, ular raiyatdan ham o’z mulklarini yaxshilik bilan olishga haqlidirlar va odamlar ham o’z oilalari bilan xavsiz yashashlari kerak. Agar odamlar o’z hollarini podshohga bildirmoqchi bo’lib saroyga kelsalar, ular to’sqinlik qilishmasinlar va qaysidur muqatte’ shunday qilsa, uning qo’llarini kesib, jazosini bersinlar. Ularga shuni bildirib qo’yish kerakki, mulk ham, raiyat ham sultonnikidir.

Bir zamonlar yashab o’tgan, sakkiz yoshida taxtga o’tirib, siyosiy vaziyatlarga bevosita aralasha boshlagan No’shiravon podshoh bo’lgan edi. Shundan ham bir hikoya keltirish kerak. Uning bir muqatte’si o’z mulkiga tegishli, bir jonini avaylab, o’z holicha kun kechiradigan bir kampirning yerining o’zlashtirib olib, kampirni haydab yuborgan ekan. Oradan yillar o’tgandan keyin, kampir podshohni yo’lini to’sib o’z dodini aytsa, buni tekshirtirib, uning gaplari rost ekanligini biladi. Shunda uyi o’rnida qurilgan bog’u rog’lar, ulog’lari bilan kampirga hadya qiladi. Keyin esa No’shiravon buyruq chiqaradi: bir zanjirga qo’ng’iroqlarni shunday pastlikka ilib qo’yinglarki, yeti yoshli bolaning qo’llari ham unga yetsin. Biror jabr ko’rgan saroyga kelsa, qorovulga ishi tushmay shu qo’ng’iroq ipini tortsin va No’shiravon eshitib, uning dodini tinglab, chora ko’rsin.