6- ILOVA
Yangi o’quv materiali bayoni
Immunitet taqchilligi virusi bora-bora kuchli tus olib, insonni o'limga yetaklashi mumkin.
Bu virus qisqacha VICh, undan kelib chiqadigan og'ir kasallik esa SPID deya tanilgan. Bular ruscha terminlar, o'zbek tilida ular Odam Immuniteti Taqchilligi Sindromi (OITS) degan umumiy nomga ega.
Yangi tadqiqotlar shuni ko'rsatmoqdaki, bu kasallikni davolash uchun ishlatiladigan dorilar sog'lom odamni ham undan saqlar ekan.
Jeyms bir tibbiy tajriba haqida xabar topdi. VIChga qarshi dorilar sinovi. Sog’lom odamlar uni ichsa, ta’siri qanday bo’lishini aniqlash amaliyoti.
Kasallik ustida 30 yildan beri izlanib kelayotgan doktor Antoni Fauchi deydiki, bu dorilar sog’lom organizmga zarar yetkazmaydi.
“Muolaja turlari yangilanib, o’zgarib bormoqda. Dorilarni mukammallashtirish harakatidamiz”,- deydi Fauchi.
Nafaqat virus, balki SPIDning o’ziga qarshi kuchli dorilar ham har ehtimolga qarshi keng ko’lamda ishlatila boshlagan.
Testdan o'tib turish kerak
Shu kungacha uch tadqiqot natijasi shuni isbotladiki, “Truvada” degan dori kasallikka chalinmagan, ammo bemorlarga yaqin yurgan odamlarni xavfdan himoya qiladi. Bu uzoq muddatni ko’zlovchi dori.
“PrEP” deb nomlangan muolaja turi esa Afrikada sinab ko’rilganida ijobiy natija bergan. SPID bilan kurashayotgan bemorlardan dard yaqinlarga, oila a’zolariga yuqmasligini ta’minlagan.
Doktor Raymond Martins Vashingtonda SPID markazini boshqaradi. Kasallik aniqlanishi bilan ko’riladigan choralardan biri - uning boshqalarga yuqtirilmasligi. "PrEP" bu borada juda qo’l kelmoqda, deydi u. Bemorlarga-ku, foydasi katta.
“Quvonmasdan bo’ladimi? VIChning yuqmasligi va uning tarqalmasligi uchun qancha kuchli choralar topilsa, shuncha yaxshi. Millionlab odam hayoti asrab qolinadi”,- deydi Martins.
Albatta bu 100 foiz kafolat emas. 62-73 foiz haqida gap ketmoqda.
"Truvada" degan dori "Gilead" kompaniyasi mahsuloti. AQShda ishlab chiqarilar edi. Endi esa butun dunyo bo'ylab o'z korxonalarini ochmoqda. Dori arzonroq bo'lishi uchun.
Bu dorilar arzon emas. Effevtiv, lekin juda qimmat.
Bir yillik muolaja minglab dollarga tushadi. Kasallik kambag’al davlatlarda avj olar ekan, bemorlar oldida imkoniyatlar juda kam. Xalqaro tashkilotlar yordam beradi. Farmatsevtika sanoati saxiylik qilib, dorilarni arzonlashtiradi. Masalan, “Gilead” kompaniyasi kuniga 21 sentga tushadigan dori taklif qilmoqda, hozircha eng arzoni.
“Gilead” Birlashgan Millatlar Tashkiloti bilan hamkorlik qiladi. Dorilar mamlakatlarning o’zida ishlab chiqariladi. SPID keng tarqalgan davlatlarda hukumatlar ularga eshik ochmoqda.
Qo’shma Shtatlarning o’zida ham dorilarni arzonlashtirish muhokamada. Bemorlarning aksariyati zarur muolaja uchun to’lay olmaydi. Maxsus dasturlar orqali davlatdan moliyaviy yordam oladi.
Kuniga bir marta ichiladigan dori
Do'stlaringiz bilan baham: |